Tình yêu qua ca dao Việt Nam (tt5)
tuanart > 11-20-2014, 06:51 AM
Bấy lâu ni huê héo rầu rầu
Bướm gặp huê một trận, huê dậy màu thêm tươi.
Cau non trầu lộc mỉa mai
Da trắng tóc dài, đẹp với ai đây?
Tóc đến lưng vừa chừng em bối
Ðể chi dài, bối rối dạ anh?
Dầu mà cha mẹ không dung
Ðè chai, nhỏ nhựa, em cùng lăn vô.
Ði đâu cho đổ mồ hôi,
Chiếu trải không ngồi, trầu để không ăn?
Cây chanh lại nở hoa chanh
Ðể con bướm trắng bay quanh cả ngày!
Tiếc thay cái đọi bịt vàng
Ðem ra đong cám lỡ làng duyên em!
Tiếc nồi cơm trắng để ôi
Tiếc con người lịch mà soi gương mờ.
Vì chưng ăn miếng trầu anh
Cho nên má đỏ tóc xanh đến giờ,
Cúc mọc bờ giếng cheo leo
Ðố ai dám trèo hái cúc mà chơi!
áo đen ai nhuộm cho mình
Cho duyên mình đậm, cho tình anh thương.
Cá chả ăn câu thiệt là cá dại,
Câu anh cầm: câu ngãi câu nhơn!
Chân mày vòng nguyệt có duyên
Tóc mây gợn sóng đẹp duyên tơ hồng,
Còn trời, còn nước còn non
Còn cô bán rượu, anh còn say sưa.
Buổi chợ đông sao em chẳng bán hàng?
Ðể tan buổi chợ, em dạo hàng bán duyên?
Em như cây quế giữa rừng
Thơm cho ai biết, ngát lừng ai hay?
Thương em như lá đài bi
Ngày thì dãi nắng, đêm thì dầm sương!
Dao vàng cắt ruột máu rơi
Ruột đau chẳng mấy bằng lời em than!
Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân.
Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa
Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày.
Còn duyên như tượng tô vàng
Hết duyên như tổ ong tàn ngày mưa
Còn duyên kẻ đón người đưa
Hết duyên đi sớm về trưa mặc lòng
Còn duyên kẻ đợi người chờ
Hết duyên vắng ngắt như chùa Bà Ðanh.
Còn duyên buôn cậy bán hồng
Hết duyên buôn mít cho chồng nhặt xơ.
Cầm vàng ném xuống vực sâu
Mất vàng không tiếc, tiếc đôi mắt bồ câu hữu tình.
Chớ chê em xấu em đen
Em như nước đục đánh phèn lại trong
Con gái như thể hàng săng
Bán thì muốn bán biết rằng mời ai?
Thà rằng chịu lạnh nằm không
Còn hơn lấy gái lẹm cằm, răng hô.
Còn duyên kén cá chọn canh
Hết duyên ếch đực, cua kềnh cũng vơ.
Còn duyên kén những trai tơ
Hết duyên ông lão cũng vơ làm chồng.
Trên đầu em đội khăn vuông
Trông xuống dưới ngực cau buồng còn non.
Cổ tay em vừa trắng vừa tròn
Mặt mũi vuông vắn, chồng con thế nào?
Buồn chẳng muốn nói
Gọi chẳng muốn trông
Tưởng sự lấy chồng
Tỉnh như con sáo
Tiếc con gái khôn lấy thằng chồng dại
Tiếc bông hoa nhài cắm bãi cứt trâu
Nước đường mà đựng chậu thau
Cái mâm chữ triện đựng rau thài lài.
Tiếc thay con người da trắng tóc dài
Bác mẹ gả bán cho người đần ngu.
Rồng vàng tắm nước ao tù
Người khôn ở với người ngu nặng mình.
Ngồi trong cửa sổ chạm rồng
Chăn loan gối phượng không chồng cũng hư.
Em như trái phật thủ khác gì
Ðẹp thì thấy đẹp, ăn thì khó ăn.
Thương nàng đi xuống đi lên
Nát bờ cỏ chỉ chưa nên vợ chồng.
Bướm vàng đậu đọt mù u
Lấy chồng càng sớm, tiếng ru càng buồn.
Ðẹp chi cái áo vải sồng
Ðẹp chi con gái lộn chồng mà thương!
Trăm năm trăm tuổi trăm chồng
Mà duyên chưa lạt, má hồng chưa phai.
Qua tưởng rằng em má phấn môi son
Ai ngờ má mỏng môi mòn hỡi em!
Lấy chồng ăn những của chồng
Ăn hết con mắt, khoét lòng con ngươi!
Gái chồng rẫy, phi chứng nọ cũng tật kia.
Trăng lên nhu nhú đầu non
Số em là số có con muộn chồng.
Chớ nghe quân tử ỉ on
Mà rồi có lúc ẳm con một mình.
Gái đâu có gái lạ đời
Chỉ còn có một ông trời không chim.
Gà già khéo ướp lại tơ
Nạ dòng trang điểm, gái tơ mất chồng.
Những người thắt đáy lung ong
Ðã khéo chiều chồng lại khéo nuôi con.
Những ngưòi béo trục béo tròn
Ăn vụng như chớp đánh con cả ngày.
Những người mặt nạc đóm đày
Mo nang trôi sấp biết ngày nào khôn!
ở nhà nhất mẹ nhì con
Ra đường lắm kẻ còn giòn hơn ta.
Có chồng đêm có đêm đừng
Không chồng em chẳng nằm dưng đêm nào.
Em là con gái đồng trinh
Em đi bán rượu qua dinh ông nghè.
ông nghè cho lính ra ve,
-Trăm lạy ông nghè , em đã có con!
-Có con thì mặc có con
Thắt lưng cho giòn mà lấy chồng quan!
Yêu nhau xé lụa may quần
Ghét nhau kể nợ kể nần nhau ra.
Ù ỳ cút kít
Xay lúa lấy gạo ăn mai.
Có một thợ cấy với hai thợ cày...
Thợ cấy mà lấy thợ cày
Ðể cho thợ mạ khóc ngày khóc đêm!
Hỡi người quần trắng dây lưng thao!
Cha mẹ thế nào, ăn mặc giàu sang?
Hay là anh buôn bán ngoài đàng
Mượn đầu heo nấu cháo nổi màng màng dễ coi?
Mình nói dối ta mình hãy còn son,
Ta đi qua ngõ thấy con mình bò.
Con mình những trấu cùng tro
Ta đi xách nước rửa cho con mình.
Mình nói dối ta mình chửa có chồng
Ta đi qua ngõ mình bồng con ra.
Con mình khéo giống con ta
Con mình bảy rưỡi, con ta ba phần.
Thương em anh biết để đâu?
Ðể vào tay áo, lâu lâu lại dòm...
Người yêu ta để trên cơi
Nắp vàng đậy lại để nơi gương thờ,
Ðêm qua ba bốn lần mơ
Chiêm bao thì thấy, dậy rờ thì không!
Mấy lời em nói
Anh hong khói để bền
Dẫu trăm năm nữa không quên lời nào!
Ba năm ăn ở trên thuyền
Bởi anh hàng muối cho nên mặn mà.
Xuống thuyền dịp bảy dịp ba
Trách anh hàng trứng cho ra đôi lòng.
Muốn ăn cơm trắng cá kho
Trốn cha trốn mẹ xuống đò cùng anh!
Trăng rằm đã tỏ lại tròn
Củ lang đất cát đã ngon lại bùi.
Em gặp anh đây đã khoẻ lại vui
Tam tứ sầu giải hết, mặt tươi như thường.
Gái phải hơi trai như thài lài gặp cứt chó.
Trai phải hơi gái như cò bợ gặp trời mưa.
Yêu nhau thì ném bã trầu
Ghét nhau ném đá vỡ đầu nhau ra.
Yêu nhau chẳng lấy được nhau
Con lợn bỏ đói buồng cau bỏ già.
Bao giờ sum họp một nhà
Con lợn lại béo, cau già lại non
Chém cha cái nước sông Bờ
Nghĩ rằng báng nước, ai ngờ báng con
Giường rộng thì ghé lưng vào
Nghìn năm ai có tơ hào đến ai!
Ðứng xa ngỡ hoa thiên lý tây
Vượt hồ sang hái, phải cây muội nồi!
Bắc thang lên hỏi ông trời
Bắt ông Nguyệt Lão đánh mười cẳng tay.
Ðánh thôi lại trói vào cây
Hỏi ông Nguyêt Lão: nào dây tơ hồng?
Nào dây xe bắc xe đông
Nào dây xe vợ xe chồng người ta?
ông vụng xe tôi phải lấy vợ già
Tôi thì đốt cửa đốt nhà ông đi!
Bao giờ cho chuối có cành
Cho sung có nụ cho hành có hoa.
Bao giờ chạch đẻ ngọn đa
Sáo đẻ dưới nước thì ta lấy mình.
Bao giờ cây cải làm đình
Gỗ lim thái ghém thì mình lấy ta.
Vô duyên mới lấy chồng khòm
Mai sau nó chết, cái hòm khum khum.
Có phúc lấy được vợ già
Sạch cửa sạch cửa sạch nhà lại ngọt cơm canh.
Vô phúc lấy phải trẻ ranh
Nó ăn nó bỏ tan tành nó đi.
Mạ úa cây lúa chóng xanh
Nạ dòng chóng đẻ, sao anh hững hờ?
Ði đâu mà chẳng lấy chồng
Người ta lấy hết chổng mông mà gào.
Gào rằng : đất hỡi trời ơi!
Sao không thí bỏ cho tôi chút chồng?
ông trời ngoảnh cổ liền trông:
- Mày hay kén chọn, ông không cho mày!
Chàng về thiếp cũng xin về
Chàng về Hồ Bắc, thiếp về Hồ Tây.
Chàng bao nhiêu tuổi năm nay?
Chàng rằng mười tám, thiếp rầy bốn ba.
Mồ cha đứa chê thiếp già
Thiếp còn gánh nổi... một và trăm kim.
Trăm chiếc kim đổi lấy lạng vàng
Mua gương Tư Mã để thiếp với chàng soi chung.
Chàng về sắm sửa loan phòng
Thiếp xin điểm phấn tô hồng thiếp theo.
Cưới em có một tiền hai
Có dăm sợi bún có vài hạt xôi.
Họ hàng ăn uống xong rồi
Tôi xin cái chão tôi lôi nó về.
Cưới nàng anh toan dẫn voi
Anh sợ quốc cấm nên voi... không bàn!
Dẫn trâu, sợ họ máu hàn,
Dẫn bò, sợ họ nhà nàng... co gân.
Miễn là có thú bốn chân
Dẫn con chuột béo mời dân mời làng.
- Chàng dẫn thế, em lấy làn sang,
Nỡ nào em lại phá ngang như là ...
Người ta thách lợn thách gà
Nhà em thách cưới một nhà khoai lang:
Củ to thì để mời làng,
Còn như củ nhỏ, họ hàng ăn chơi.
Bao nhiêu củ mẻ chàng ơi,
Ðể cho con trẻ ăn chơi giữ nhà.
Bao nhiêu củ rím, củ hà
Ðể cho con lợn con gà nó ăn...
Em là con gái nhà giàu
Mẹ cha thách cưới ra màu xinh sao
Cưới em trăm tấm lụa đào,
Một trăm hòn ngọc, hai mươi tám ông sao trên trời.
Tráp tròn dẫn đủ trăm đôi,
ống thuốc bằng bạc, ống vôi bằng vàng.
Sắm xe tứ mã đem sang
Ðể quan viên họ nhà nàng đưa dâu
Ba trăm nón Nghệ đội đầu
Mỗi người một cái quạt Tàu thật xinh.
Anh về sắm nhiễu Nghi Ðình
May chăn cho rộng, ta mình đắp chung
Cưới em chín chĩnh mật ong
Mười cót xôi trắng, mười nong xôi vò.
Cưới em tám vạn trâu bò
Bảy vạn dê lợn, chín vò rượu tăm.
Lá đa mặt nguyệt hôm rằm
Răng nanh thằng Cuội, râu cằm Thiên Lôi.
Gan ruồi mỡ muỗi cho tươi
Xin chàng chín chục con dơi góa chồng.
Thách thế mới thỏa tấm lòng
Chàng mà lo được, thiếp thời theo chân.
Ðương khi lửa tắt cơm sôi
Lợn kêu con khóc, chồng đòi tòm tem.
Chồng còng lấy vợ cũng còng
Nằm phản thì chặt, nằm nong thì vừa!
Làm trai cho đáng nên trai
Ăn cơm với vợ lại nài vét niêu...
Lỗ mũi mười tám gánh lông
Chồng yêu chồng bảo: râu rồng trời cho!
Nằm ngủ thì ngáy o o
Chồng yêu chồng bảo: ngáy cho vui nhà!
Ði chợ thì hay ăn quà
Chồng yêu chồng bảo: về nhà đỡ cơm!
Trên đầu những rác cùng rơm,
Chồng yêu chồng bảo: hoa thơm rắc đầu!
Bà già ra chợ cầu Ðông
Xem một quẻ bói: lấy chồng lợi chăng?
Thầy bói gieo quẻ nói rằng:
Lợi thì có lợi nhưng... răng không còn!
Bồng bồng cõng chồng đi chơi
Cõng đến chỗ lội đánh rơi mất chồng
Hỡi ông cụ lão kia ơi
Cho tôi mượn cái gầu sòng
Tôi tát nước cạn cho chồng tôi lên!
Gái một con trông mòn con mắt,
Gái hai con, con mắt liếc ngang
Ba con cổ ngẳng răng vàng
Bốn con, quần áo đi ngang khét mù.
Năm con tóc rối tổ cu
Sáu con yếm trụt, váy dù vặn ngang.
Chồng hen lại lấy vợ hen
Ðêm nằm cò cử như kèn thổi đôi.
Ba đồng một chục đàn ông
Ta bỏ vào lồng ta xách ta chơi.
Chúng chị là hòn đá tảng trên trời
Các em chuột nhắt cứ đòi lung lay.
Cha đời chuột nhắt chúng bay
Hòn đá tảng mà rớt xuống thì mày gãy xương!
Thương em một nỗi thật thà
Ðêm nằm thì cởi váy ra gối đầu.
Những người phinh phính mặt mo
Chân đi chữ bát, ai cho không thèm.
Ba cô đội gạo lên chùa.
Một cô yếm thắm bỏ bùa cho sư.
Sư về sư ốm tương tư
ốm lăn ốm lóc cho sư trọc đầu.
Ai làm cho dạ sư sầu,
Cho ruột sư héo như bầu đứt dây?
Ðêm qua ngỏ cửa chờ ai?
Ðêm nay cửa đóng then cài khăng khăng?
Người ta một hẹn thì nên
Tôi đây chín hẹn những quên cả mười!
Có thương thì thương cho chắc
Bằng trục trặc thì trục trặc cho luôn.
Ðừng làm như con thỏ nọ đứng đầu truông
Khi vui giỡn sóng, khi buồn giỡn trăng!
Có thương thì thương
Không thương thì nói
Làm chi lần lần lữa lữa như hẹn nợ thêm buồn.
Trên chùa đã động tiếng chuông
Gà Thọ Xương đã gáy, chim trên nguồn đã kêu.
Chim xanh ăn trái xoài xanh
ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
Cực tấm lòng em phải nói ra
Chờ trăng trăng xế, chờ hoa hoa tàn!
Hôm kia, anh đến chơi nhà
Thấy mẹ nằm võng, thấy cha nằm giường,
Thấy em nằm đất anh thương
Anh ra kẻ chợ đóng giường tám thang
Bốn góc thì anh thếp vàng
Bốn chân thếp bạc, tám thang chạm rồng.
Bây giờ phải bỏ giường không,
Em đi lấy chồng, phí cả công anh!
Quả đào tiên ruột mất vỏ còn
Buông lời hỏi bạn; đường mòn ai đi?
Trách ai ăn giấy bỏ bìa
Khi thương thương vội, khi lìa lìa xa!
Chiều chiều ra đừng ngõ trông
Ngõ thì thấy ngõ người không thấy người?
Yêu nhau chưa ráo mồ hôi
Chưa tan buổi chợ, đã rời nhau ra!
Chưa chi anh đã vội về!
Ðã đi, đừng vội, vội về, đừng đi
Khi giận thì rầy thì la
Ðến khi hết giận rằng... "ta yêu mình"
Chồng giận vợ thì vợ làm thinh
Vợ giận, chồng hỏi rằng: mình giận ai?
Vợ rằng: Giận trúc giận mai,
Vợ chồng ai nỡ giận dai bao giờ!
Tưởng rằng trọn thủy trọn chung
Không hay như pháo nổ đùng ngang lưng!
Trách người cầm lái không minh
Bỏ thuyền vơ vẩn giữa ghềnh bơ vơ
Có chả em tình phụ xôi
Có cam phụ quýt, có người phụ ta.
Có quán tình phụ cây đa
Ba năm quán đổ cây đa vẫn còn.
Có mực, em tình phụ son
Có kẻ đẹp giòn, em phụ nhân duyên.
Có bạc, em tình phụ tiền
Có nhân ngãi mới, quên người tình xưa.
Trách người quân tử bạc tình
Chơi hoa rồi lại bẻ cành bán rao!
Trách người quân tử bạc tình
Có giương mà để bên mình chẳng soi!
Anh nói với em:
Như rựa chém xuống đá
Như rạ cắt xuống đất
Như mật rót vào tai
Bây chừ anh đã nghe ai?
Bỏ em giữa chốn thuyền chài rứa ri?
Có ai thêm bận vì ai?
Không ai, giường rộng chiếu dài dễ xoay...
ới anh ơi, anh có xa thì xa cho mất!
Anh có lại gần thì thành thất thành gia
Em khuyên anh đừng lại lại qua qua
Một mai kia thầy mẹ biết đặng đánh la tụi mình
Có yêu thì nói rằng yêu
Chẳng yêu thì nói một điều cho xong
Làm chi dở đục dở trong
Lờ lờ nước hến cho lòng tương tư
Xưa kia nói nói thề thề
Bây giờ bẻ khóa trao chìa cho ai?
Bây giờ nàng đã nghe ai?
Gặp anh ghé nón chạm vai chẳng chào!
Nước chảy cho đá trôi nghiêng
Anh vui chung thiên hạ, em sầu riêng một mình.
Cởi cái thương cắt cái nhớ trả phắt cho rồi
Bao nhiêu lời nói những hồi
Bỏ vô nồi nấu sôi rồi đổ đi
Ðêm nằm nghĩ giận con phụng hoàng
Nhánh tùng tươi không đậu, đậu nhánh mai tàn làm chi
Xưa kia ước tận chân mây,
Bây giờ rớt xuống đám dây bìm bìm
Trách ai tham đó bỏ đăng
Thấy lê quên lựu, thấy trăng quên đèn
Hồi nào nhắn xuống nhắn lên
Bây giờ em đúng một bên anh không nhìn
Ðường lên xứ lạng bao xa
Cách ba quả núi với ba quãng đồng.
Ai ơi đứng lại mà trông
Kìa núi thành lạng kìa sông Tam Cờ.
Anh chớ thấy em lắm bạn mà ngờ
Bụng em vẫn thẳng như tờ giấy phong.
Em đang dệt chiếu hồi văn
Nghe anh có vợ, em quăng con chuồi.
Em đang bắc nước xôi xôi
Nghe anh có vợ, quăng nồi đá vung
Em đang vút nếp xôi xôi
Nghe anh có vợ, thúng trôi nếp chìm.
Ao sâu thì lắm ốc nhồi
Chồng mình lịch sự, sự nửa người nửa ta.
Ghen lắm thì đứt ruột ra!
Chồng mình thì tới tay ta phen này!
Ta rằng ta chẳng có ghen,
Chồng ta ta giữ, ta nghiến, ta nghiền, ta chơi!
Anh về để áo lại đây
Ðêm khuya em đắp, gió tây lạnh lùng.
-Lạnh lùng, em lấy mùng đắp đỡ
Anh đem áo anh về kẻo vợ anh ghen.
Em thấy anh em cũng muốn chào
Sợ rằng chị cả dắt dao trong mình.
Ðấy giắt dao, đây gươm kẽ nách
Thuận nhân tình cắt vách sang chơi!
Ngọn gió đâm ngang nên chàng xa thiếp
Duyên nợ tự trời, ai quyết xa ai!
Muốn sang nhưng ngại vắng thuyền
Muốn về nớ nhưng duyên lỡ rồi!
Anh ra đi cay đắng như gừng
Ðường xa xôi ngàn dặm, khuyên em đừng nhớ thương!
Ðêm năm canh nghe con dế thốt
Ngày sáu khắc lần đốt ngón tay.
Hỡi ai, duyên cớ ai bày?
Duyên trăm năm lại bỏ, nghĩa một ngày lại theo?
Anh về kiếm vợ là xong
Em là tép nhỏ lộn rong khó tìm.
Ân tình nay đã hết trông
Ngãi trông như nước tràn đồng khó ngăn.
Xấu tre uốn chẳng nên cần,
Xấu mai anh chẳng đặng gần với em.
Ðôi ta chẳng đặng sum vầy
Khác nào chiếc nhạn lạc bầy kêu sương!
Ðôi ta như ruộng năm sào
Cách bờ ở giữa làm sao cho liền?
Ðôi ta như thể đồng tiền
Ðồng sấp, đồng ngửa, đồng nghiêng, đồng nằm!
Huê tàn bướm chẳng vãng lai
Tình thương đã phụ, trúc mai kể gì!
Dưới mặt nước chói lòa yếm đỏ
Trên bầu trời rạng tỏ mây xanh.
Từ ngày chia rẽ em, anh
Nước trời còn đó, ai đành phụ nhau!
Con cuốc kêu réo rắt trên ngàn
Gà rừng tao tác gọi con tha mồi.
Lạnh lùng thay láng giềng ơi!
Láng giềng lạnh ít, sao tôi lạnh nhiều?
Ðêm qua vật đổi sao dời
Tiếc công gắn bó, tiếc lời giao đoan.
Ðêm qua rót đọi dầu đầy
Bấc non chẳng cháy oan mày dầu ơi!
Ðêm qua rót đọi dầu vơi
Bấc non chẳng cháy, dầu ơi oan mày!
Bấy lâu lên ngọn sông Tân
Muốn tìm cá nước phải lần trời mưa.
Tiếc công anh đắp đập be bờ
Ðể ai quẩy đó mang lờ đến đơm!
Nước trong cá chẳng ăn mồi
Ðừng câu mà mệt đừng ngồi mà trưa
Công anh ngồi giữ buồng tằm
Ðến khi tằm chín, anh nằm buồng không!
Công em gánh gạch xây tường
Mà em chẳng được thắp hương chùa này.
Công anh chăn nghé đã lâu
Bây giờ nghé đã thành trâu ai cày!
Công anh đắp đập be bờ
Ðể ai tháo nước, để lờ anh trôi.
Ðem em ra bỏ xuống gành
Kéo neo mà chạy sao đành anh ơi!
Cách sông cách núi cho cam
Cách một chỗ lội, thiếp chàng xa nhau!
Tiếc công anh se sợi nhợ, uốn cây cần
Xe rồi sợi đứt, con cá lần ra khơi.
Buổi xuân xanh thiếp chẳng gặp chàng
Bây giờ năm con bảy cái, ra đàng gặp nhau.
Trăm năm dốc nguyện đá vàng
Dè đâu gãy cánh giữa đàng khó toan.
Trăm năm đành lỗi hẹn hò
Cây đa bến cũ, con đò khác đưa.
Ðường dài ngựa chạy cát bay
Ngãi nhân thăm thẳm một ngày một xa
Từ ngày gặp gỡ giữa đường
Những lời bạn nói, nhớ thương vô chừng.
Tưởng là thành cơm thành cháo, tôi bỏ bụng mừng
Hay đâu cá bể chim rừng vội bay!
[IMG]http://img2.tamtay.vn/files/blogdata/2014/9/24/20/329593/78e8ed68761d843a9e789385056ea696.p