Theo Adam Grant, tác giả cuốn sách Give and Take: A Revolutionary Approach to Success, mọi người rơi vào 3 kiểu: Những người cho, Người cân bằng và Người nhận. Dù sách của Grant được viết cho độc giả về kinh doanh thì những lý thuyết của nó đem đến hiểu biết lạ thường về những mối quan hệ tình cảm. Bạn thuộc kiểu người nào có thể quyết định thành công và hạnh phúc của mối quan hệ của bạn!
Ví dụ, có một mối quan hệ tình cảm nào từng làm bạn cảm thấy bạn không đủ tốt? Bạn từng bị người yêu lợi dụng? Bạn từng có cảm giác cho một ai đó mọi thứ và kết cuộc cảm thấy kiệt sức? Khi đó bạn có thể rơi vào kiểu “Người cho” của đối tác tình cảm.
Điều thú vị là, trong khi phong cách Người cho có thể có những nhược điểm của nó, thì những Người cho cũng thường là những đối tác quyến rũ nhất và có thể có những mối quan hệ lâu dài! Một nghiên cứu xem xét tính cách được đánh giá cao nhất ở những đối tác tình cảm tiềm năng cho thấy: cả đàn ông và phụ nữ đánh giá tính tử tế là một trong nhưng tính cách được khao khát nhất của họ. Thêm nữa, những người cho cũng có nhiều khả năng là người sống tình cảm, một tính cách quyết định sự thành công về lâu dài của một mối quan hệ.
Sau đây là một tóm tắt về 3 kiểu của những đối tác tình cảm.
Những người cho là những người có động cơ chủ yếu là quan tâm đến người khác, đảm bảo người khác vui, và đóng góp cho người khác và xã hội. Trong một mối quan hệ, họ là những người lúc nào cũng nghĩ về những món quà dành cho người yêu của họ, nghĩ đến những sở thích của người yêu và lúc nào cũng nghĩ “Tôi có thể làm gì cho bạn?” Như Grant đề cập trong cuốn sách của ông – mọi người đều thích ở cạnh những người cho vì họ lúc nào cũng vui vẻ đóng góp và nghĩ về người khác. Họ xem mối quan hệ như một cơ hội để cho và quan tâm.
Những người cho thường nghĩ rằng có điều gì sai trái ở họ khi họ không hạnh phúc trong một mối quan hệ. Họ là những người nghĩ rằng họ không đáng yêu hoặc không đủ tốt vì họ chịu trách nhiệm cho việc làm mối quan hệ hoạt động (hơn là đổ lỗi cho người yêu của họ). Họ kết thúc có thể cảm thấy kiệt sức, vì liên tục cho đi mà gây bất lợi cho bản thân nếu họ không nhận được sự hỗ trợ họ cần từ mối quan hệ.
Những người cân bằng có xu hướng giữ một sự cân bằng trong một mối quan hệ. Khi những người cân bằng cho đi, họ làm vậy với một kỳ vọng nhận lại được một thứ gì đó. Khi họ nhận được một thứ gì đó, họ cảm thấy mình phải cho lại một thứ khác. Những người cân bằng là người xem những mối quan hệ như một cuộc giao dịch thương mại. Họ có thể nói những câu như: “Tôi làm việc này vì bạn, nhưng bạn không làm việc đó vì tôi” hoặc “Bạn mua cho tôi món này, do đó tôi sẽ trả tiền món kia.”
Những người nhận chỉ là…những người nhận. Họ thường đối xử tốt với người khác chỉ khi nào những người đó có thể giúp họ đạt được mục tiêu của họ. Grant chỉ ra rằng họ thường tỏ ra quyến rũ và lôi cuốn người khác bề ngoài. Họ biết làm thế nào để quyến rũ đám đông, nhưng bên dưới, họ thực sự bị thúc đẩy bởi lợi ích bản thân. Bạn có thể nhận ra một người nhận bằng cách xem họ đối xử tệ với người khác như thế nào khi họ tin rằng người đó không còn lợi dụng được nữa. Bạn biết bạn đang có một mối quan hệ với một người nhận khi bạn cảm thấy mình bị bòn rút tất cả những thứ bạn có (tiền bạc, thời gian, tình cảm…) Một khi người nhận có mọi thứ họ muốn từ bạn thì bạn có thể bị bỏ xó. Họ chủ yếu tập trung vào bản thân.
Vậy ai là người thành công nhất và ai ít thành công nhất?
Grant chỉ ra một sự thật thú vị về,
trong số 3 kiểu người trên, người hạnh phúc nhất và thành công nhất là: những người cho. Ai là người ít thành công nhất? Cũng là những người cho! Tại sao? Những người cho biết học cách sống trong một thế giới cùng với Người cân bằng và người nhận thì thành công nhất. Tất cả mọi người đều yêu những người cho, tin tưởng họ và ủng hộ họ khi họ cần. Vậy tại sao người cho cũng là người ít thành công nhất? Vì một số người cho không biết làm thế nào để sống trong thế giới đó, và kết quả là họ bị người khác lợi dụng.
Hãy tưởng tượng về một mối quan hệ giữa một người cho và một người nhận? Mối quan hệ đó kết thúc là người cho hoàn toàn bị kiệt sức, có lẽ đã tiêu tốn tiền bạc, thời gian và năng lượng cho một ai đó liên tục đòi hỏi nhiều hơn và không bao giờ hoặc hiếm khi đáp ứng lại những nhu cầu của người yêu.
Vậy điều gì làm nên một người cho thành công? Hãy đọc sách của Grant để có được danh sách những lời khuyên của ông. Một trong những lời khuyên ấn tượng với tôi là trở thành một “người cho có ý thức.” Có ý thức về điều gì? Ý thức rằng thế giới có những người cho, người cân bằng và người nhận. Quan sát lời nói và hành động của người khác và bạn sẽ biết ai là ai. Khi bạn có những mối quan hệ tình cảm, tình bạn hoặc đối tác kinh doanh, hãy xem người yêu của bạn thuộc kiểu nào và đừng bị mê hoặc bởi những ấn tượng ban đầu, vì Những người nhận là chuyên gia gây ấn tượng ban đầu. Sau đó, trong tình huống với người-không phải-người yêu, bạn có thể ứng xử với Những người cân bằng và người nhận bằng cách làm theo thái độ giống như Người cân bằng. Bắt đầu cách nói “ok, chúng ta có một sự nhất trí, bạn làm điều này và tôi sẽ làm điều này.”
Còn đối với những mối quan hệ tình cảm? Grant chia sẻ: “Trong những mối quan hệ thành công nhất, cả hai người đều là những người cho. Nói cách khác, khi một mối quan hệ tình cảm hoạt động, những người cân bằng và người nhận tập trung vào sự cho đi. Cả hai người có thể cho đi theo những cách khác nhau, nhưng họ nên sẵn sàng hỗ trợ người kia mà không mong đợi nhận lại. Hãy tưởng tượng về một mối quan hệ mà ở đó cả hai lúc nào cũng quan tâm đến những nhu cầu của người kia. Khi xảy ra tranh cãi, cả hai đều là người đầu tiên nói “Tôi xin lỗi, đó là lỗi của tôi.” Bạn tốt hơn là nên tin rằng những người cân bằng và người nhận cũng đang tìm kiếm những người cho, nếu bạn là một người cho, hãy đảm bảo rằng bạn đang tìm kiếm người giống bạn vì bạn xứng đáng với điều đó.
Nếu bạn nhận ra mình là một người cân bằng hoặc người nhận – điều trước tiên – xin chúc mừng vì đã thành thật với bản thân. Tuy nhiên tôi muốn bạn nghĩ về 2 điều sau:
Thứ nhất, những người cho sẽ không bao giờ hạnh phúc hoàn toàn trừ khi bạn hỗ trợ họ nhiều như họ hỗ trợ bạn. Họ cuối cùng sẽ cảm thấy kiệt sức và có thể rời bỏ. Trong một nghiên cứu gần đây bởi Amie Gordon (University of California-Berkeley), những người trải nghiệm nhiều về lòng biết ơn trong mối quan hệ của họ thì cũng cảm thấy gần gũi hơn với đối tác của họ, thỏa mãn hơn với mối quan hệ và có xu hướng có những hành vi tích cực, mang tính xây dựng trong mối quan hệ. Cuối cùng, để một mối quan hệ tốt có lợi cho bạn, bạn sẽ muốn đối tác của bạn hạnh phúc và muốn hỗ trợ lại họ.
Thứ hai, như cuốn sách của Grant chỉ ra,
những người cho là những người cuối cùng sẽ thành công và hạnh phúc nhất, nếu họ cẩn thận đừng để bị lợi dụng. Nhiều nghiên cứu cho thấy một lối sống bao gồm sự tử tế sẽ dẫn đến sự thỏa mãn lớn hơn cũng như sức khỏe và hạnh phúc.
Nếu bạn muốn trở nên hạnh phúc và thành công, bạn cần là hoặc trở thành một người cho.
Nguồn
The Best Kept Secret to Highly Successful Couples
New research unveils the impact of romantic style on successful relationships.
Published on November 4, 2013 by Emma M. Seppala, Ph.D. in Feeling It
PsychologyToday