Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC tại Điều 8, Khoản 3 quy định về chứng từ và sổ kế toán như sau:
“Các chứng từ kế toán đều thuộc loại hướng dẫn (không bắt buộc), doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng theo biểu mẫu ban hành kèm theo phụ lục số 3 Thông tư này hoặc được tự thiết kế phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của đơn vị nhưng phải đảm bảo cung cấp những thông tin theo quy định của Luật Kế toán và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế.”
Vì vậy chứng từ kế toán theo Thông tư 200/2014/TT-BTC có những điểm cần lưu ý sau:
– Doanh nghiệp phải thực hiện theo đúng quy định của Luật Kế toán, Nghị định số 129/2004/NĐ-CP
– Chứng từ kế toán đều thuộc loại hướng. Doanh nghiệp được chủ động xây dựng, thiết kế biểu mẫu phù hợp với đặc điểm và yêu cầu quản lý nhưng phải đáp ứng được các yêu cầu của Luật kế toán và phải đảm bảo rõ ràng, minh bạch, kịp thời, dễ kiểm tra, kiểm soát và đối chiếu.
Theo QĐ 15/2006/QĐ-BTC thì chứng từ kế toán gồm biểu mẫu chứng từ bắt buộc và biểu mẫu chứng từ hướng dẫn. Tất cả các doanh nghiệp đều phải sử dụng thống nhất mẫu chứng từ kế toán quy định trong chế độ kế toán này. Trong quá trình thực hiện, các doanh nghiệp không được sửa đổi biểu mẫu chứng từ thuộc loại bắt buộc.
“Các chứng từ kế toán đều thuộc loại hướng dẫn (không bắt buộc), doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng theo biểu mẫu ban hành kèm theo phụ lục số 3 Thông tư này hoặc được tự thiết kế phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của đơn vị nhưng phải đảm bảo cung cấp những thông tin theo quy định của Luật Kế toán và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế.”
– Trường hợp không tự xây dựng và thiết kế biểu mẫu chứng từ cho riêng mình có thể áp dụng theo hướng dẫn tại Phụ lục 3 Thông tư 200/2014/TT-BTC.
* Đối với sổ kế toán.
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC tại Điều 8, Khoản 3 quy định về chứng từ và sổ kế toán như sau:
“b) Tất cả các biểu mẫu sổ kế toán (kể cả các loại Sổ Cái, sổ Nhật ký) đều thuộc loại không bắt buộc. Doanh nghiệp có thể áp dụng biểu mẫu sổ theo hướng dẫn tại phụ lục số 4 Thông tư này hoặc bổ sung, sửa đổi biểu mẫu sổ, thẻ kế toán phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý nhưng phải đảm bảo trình bày thông tin đầy đủ, rõ ràng, dễ kiểm tra, kiểm soát.”
Căn cứ theo quy định trên thì:
– Doanh nghiệp được tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán và hình thức ghi sổ kế toán nhưng phải đảm bảo minh bạch, đầy đủ, dễ kiểm tra, dễ kiểm soát và dễ đối chiếu.
Theo QĐ 15/2006/QĐ – BTC thì doanh nghiệp được áp dụng một trong năm hình thức kế toán sau:Hình thức kế toán Nhật ký chung; hình thức kế toán Nhật ký – Sổ Cái; hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ; hình thức kế toán Nhật ký- Chứng từ; hình thức kế toán trên máy vi tính. Doanh nghiệp phải căn cứ vào quy mô, đặc điểm hoạt động sản xuất, kinh doanh, yêu cầu quản lý, trình độ nghiệp vụ của cán bộ kế toán, điều kiện trang bị kỹ thuật tính toán, lựa chọn một hình thức kế toán phù hợp và phải tuân thủ theo đúng quy định của hình thức sổ kế toán.
– Nếu không tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán, doanh nghiệp có thể áp dụng các hình thức sổ kế toán được hướng dẫn trong phụ lục 4 Thông tư 200/2014/TT-BTC
– Được tự sửa chữa sổ kế toán theo phương pháp phù hợp với Luật kế toán và hồi tố theo VAS 19. Trên sổ kế toán sau dòng số dư đầu kỳ có thêm dòng điều chỉnh số dư đầu kì để điều chỉnh sai sót của kỳ trước.