08-12-2011, 08:20 AM
Vụ nhà báo bị đốt: Những điều chưa tỏ!
Luật sư Nguyễn Văn Đức, Giám đốc Công ty TNHH MTV Biển Đông, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho phía bị hại là gia đình cố nhà báo Hoàng Hùng đã có văn bản kiến nghị gửi VKSND tỉnh Long An đề nghị trả hồ sơ điều tra lại vụ án. Để có góc nhìn rộng hơn về vụ án có nhiều tình tiết ly kỳ này, PV đã trao đổi với một số luật sư về sự kiện này.
Thực nghiệm hiện trường “nói” lên nhiều điều
Bản kiến nghị của luật sư Nguyễn Văn Đức gồm 5 điểm, trong đó cần làm rõ động cơ mục đích phạm tội của bị can Trần Thuý Liễu; vật chứng thu giữ tại hiện trường không phù hợp với lời khai; Lượng xăng đốt tại hiện trường mâu thuẫn với lời khai của bà Liễu; Cần phải thực nghiệm hiện trường và cuối cùng là làm rõ lời khai của bà Liễu vì còn nhiều chi tiết chưa rõ, mâu thuẫn với lời khai của nhân chứng và chưa phù hợp với hiện trường vụ án.
![[Image: 3_7_1313123791_65_1313121108-nha-bao-hoang-hung-1.jpg]](http://media.tinmoi.vn//2011/08/12/3_7_1313123791_65_1313121108-nha-bao-hoang-hung-1.jpg)
Khám nghiệm hiện trường vụ án
Luật sư Hà Đăng - Trưởng văn phòng Luật sư Hà Đăng (Hà Nội) cho biết, trong quá trình tham gia tố tụng, khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, nhận thấy có những điểm chưa hợp lý, chưa thuyết phục, mâu thuẫn, hoặc có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, luật sư có quyền đề nghị VKS trả hồ sơ để điều tra bổ sung vụ án. Bị hại, bị can và luật sư đều có quyền này. Còn việc chấp nhận kiến nghị đó hay không thuộc quyền của VKS.
Đồng tình với quan điểm trên, luật sư Nguyễn Việt Hùng (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết thêm sau khi nhận được văn bản kiến nghị của luật sư thì phía VKS phải có trách nhiệm xem xét kiến nghị đó và phải trả lời bằng văn bản.
Một trong những vấn đề khiến dư luận quan tâm trong vụ án này chính là hiện trường vụ án. Trong các vụ án, đặc biệt là án mạng liên quan đến giết người thì việc thực nghiệm điều tra là khâu quan trọng. Việc thực nghiệm hiện trường sẽ cho thấy sự hợp lý, tính thuyết phục cũng như cơ sở, chứng cứ khoa học của một vụ án.
Theo luật sư Hà Đăng, thực nghiệm hiện trường chính là diễn tả hành vi phạm tội và mô tả lại điều kiện phạm tội của hung thủ. Việc mô tả lại diễn biến của một vụ án, mô tả lại điều kiện phạm tội để chứng minh tính sự thật khách quan trong diễn biến sự việc.
Trong vụ án này, việc thực nghiệm không nhất thiết phải đốt thật, nhưng phải xem việc bà Liễu đã buộc dây như thế nào, buộc vào đâu, đổ xăng ra sao, đổ vào đâu, châm lửa vào đâu, châm lửa như thế nào, trong bao lâu, dùng diêm hay bật lửa... hành vi trên thực tế xảy ra như thế nào có phù hợp với lời khai của bà này không.
Tiếp đó là việc xác định bản chất của vụ án là gì, nguyên nhân tử vong do đâu? Việc thực nghiệm còn xác định các yếu tố thực tế khách quan khác. Theo luật sư Đăng, việc thực nghiệm rất quan trọng khi có mâu thuẫn trong lời khai của hung thủ với các nhân chứng.
Mặt khác, thực nghiệm còn cho thấy các giai đoạn của hành vi phạm tội như thế nào. Liễu muốn đốt chồng thì quá trình lên kế hoạch trước đó ra sao, khi ra tay, Liễu cầm tay trái hay tay phải, đổ xăng, đổ vào đâu, đổ một lần hay hai lần. Việc thực hiện đốt xong là thực hiện về hành vi xong rồi.
Hậu quả của hành vi đó ra sao, cố tình bỏ mặc cho hậu quả xảy ra đến cùng hay không. Ví dụ thấy cháy mà chưa đủ, thì đổ thêm xăng tức là phạm tội đến cùng. Thấy cháy mà bỏ chạy thì là bỏ mặc hậu quả. Trong thực nghiệm điều tra gọi đó là các giai đoạn của một vụ án. Nó cũng giúp làm sáng tỏ, củng cố chứng minh tính hợp lý trong lời khai của bị cáo.
Lượng xăng nhiều hay ít theo quan điểm của luật sư Hà Đăng, sẽ được phản ánh trong hiện trường vụ án.
Động cơ, mục đích phạm tội chỉ có... hung thủ biết rõ nhất
Liên quan đến động cơ, mục đích hành động của bà Liễu, theo luật sư Nguyễn Văn Đức thì kết luận điều tra cho rằng bà Liễu đốt chồng là do bị đánh là không đáng tin cậy. Đây cũng chính là một trong những lý do khiến luật sư Đức kiến nghị trả hồ sơ để điều tra lại.
Bình luận trên phương diện này, luật sư Hà Đăng cho rằng: "Xét về động cơ, mục đích phạm tội trong các vụ án thì trong mỗi vụ án khác nhau lại có động cơ mục đích phạm tội khác nhau".
Trong khi đó, theo luật sư Nguyễn Việt Hùng thì: "Trong khoa học hình sự, bao giờ người ta cũng nghiên cứu đến vấn đề tâm lý của kẻ phạm tội. Vì lý do thù oán, hay cần tiền, hay được thuê, bị xúi giục, kích động... để xét hành vi phạm tội của hung thủ. Ví dụ hành vi trả thù thì coi là đê hèn. Để cướp tài sản thì có thể xem là cướp của cộng với giết người. Mục đích nhắm đến đâu, thì sẽ có thể quy vào tội danh đó. Đầu tiên là vấn đề tâm lý, rồi đến động cơ, mục đích của hành vi phạm tội. Và quan trọng nhất, sâu xa là điều hung thủ đạt được sau hành vi phạm tội là gì?".
Phân tích về động cơ, mục đích phạm tội trong vụ án nhà báo Hoàng Hùng bị đốt, luật sư Hà Đăng bình luận: "Đôi khi động cơ lại có thể là mong muốn một cái gì đó chưa rõ ràng, nhưng mục đích thì lại rõ ràng. Mục đích theo tôi nghĩ ở đây có thể là muốn giải quyết dứt điểm một cái gì đó, về tình cảm chẳng hạn. Hành vi thì rõ là bị can Liễu đã cố ý tước đoạt sinh mạng của người khác... vì đổ xăng để đốt thì nguy hiểm thế nào ai cũng biết.
Đằng sau cái chết của nạn nhân có thể là để "thoả mãn" một điều gì đó. Thậm chí, người có hành vi phạm tội không chỉ là... muốn nạn nhân chết. Ví dụ như thù oán nhau, đến đánh nhau cho hả giận, sau đó không may một ai chết, thì đó chỉ có duy nhất động cơ là tước đoạt sinh mạng. Nhưng cũng có những động cơ mục đích khác, trong vụ án gia đình thì đôi khi là muốn "giải thoát" khỏi nhau, hoặc là để "che giấu" một hành vi sâu kín nào đó. Và mục đích trong những vụ án dạng này chỉ... hung thủ mới biết".
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Phạm Văn Phất - Văn phòng luật sư An Phát Phạm cho rằng: "Muốn xét một cách tổng thể, khách quan mục đích của một vụ án, thì phải xét đến tổng thể các diễn biến liên quan của vụ án, trước, trong và kể cả sau vụ án. Trong nhiều vụ, khi nạn nhân đã chết, đặc biệt là những vụ án mà nạn nhân có mối quan hệ tình cảm như vợ chồng, người yêu... thì không dễ gì để hung thủ "khai thật" động cơ mục đích".
Về bản kiến nghị của luật sư Đức, ông Nguyễn Việt Hùng cho biết: "Trong trường hợp này, quyền xem xét là của VKS. Nếu không thực hiện kiến nghị của luật sư thì mọi việc vẫn diễn ra bình thường, sau truy tố là xét xử. Ở giai đoạn xét xử, luật sư vẫn có quyền đề nghị HĐXX trả hồ sơ điều tra bổ sung và quyền thuộc HĐXX. Giả định nếu cấp xét xử dưới vẫn tiến hành bình thường, cấp xét xử trên thấy có sai sót đề nghị trả hồ sơ thì trách nhiệm thuộc về cấp dưới. Tuy nhiên giả định này lại nằm ở phạm trù khác".
Luật sư Hà Đăng cho biết, có những trường hợp luật sư đưa ra kiến nghị tương tự nhưng rơi vào im lặng, hoặc không được chấp thuận. Còn giả định nếu để lọt tội phạm, thì trách nhiệm thuộc cơ quan điều tra.1
Ngày 28-7, ông Cao Minh Trí - Chánh Văn phòng kiêm người phát ngôn VKSND tỉnh Long An cho biết, Cơ quan điều tra công an tỉnh Long An đã có kết luận vụ nhà báo Lê Hoàng Hùng (báo Người Lao Động) bị sát hại, đồng thời chuyển hồ sơ sang VKSND tỉnh đề nghị truy tố bị can Trần Thúy Liễu (40 tuổi, ngụ P.6, TP.Tân An - vợ ông Hoàng Hùng) về tội "Giết người".
Được biết, theo kết luận điều tra, không có đồng phạm trong vụ án mạng này, mặc dù trước đó ông Nguyễn Văn Tâm (người có quan hệ tình cảm với bà Liễu) được xác định là có mớm cung cho bà Liễu.
Luật sư Nguyễn Văn Đức, Giám đốc Công ty TNHH MTV Biển Đông, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho phía bị hại là gia đình cố nhà báo Hoàng Hùng đã có văn bản kiến nghị gửi VKSND tỉnh Long An đề nghị trả hồ sơ điều tra lại vụ án. Để có góc nhìn rộng hơn về vụ án có nhiều tình tiết ly kỳ này, PV đã trao đổi với một số luật sư về sự kiện này.
Thực nghiệm hiện trường “nói” lên nhiều điều
Bản kiến nghị của luật sư Nguyễn Văn Đức gồm 5 điểm, trong đó cần làm rõ động cơ mục đích phạm tội của bị can Trần Thuý Liễu; vật chứng thu giữ tại hiện trường không phù hợp với lời khai; Lượng xăng đốt tại hiện trường mâu thuẫn với lời khai của bà Liễu; Cần phải thực nghiệm hiện trường và cuối cùng là làm rõ lời khai của bà Liễu vì còn nhiều chi tiết chưa rõ, mâu thuẫn với lời khai của nhân chứng và chưa phù hợp với hiện trường vụ án.
Khám nghiệm hiện trường vụ án
Đồng tình với quan điểm trên, luật sư Nguyễn Việt Hùng (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết thêm sau khi nhận được văn bản kiến nghị của luật sư thì phía VKS phải có trách nhiệm xem xét kiến nghị đó và phải trả lời bằng văn bản.
Một trong những vấn đề khiến dư luận quan tâm trong vụ án này chính là hiện trường vụ án. Trong các vụ án, đặc biệt là án mạng liên quan đến giết người thì việc thực nghiệm điều tra là khâu quan trọng. Việc thực nghiệm hiện trường sẽ cho thấy sự hợp lý, tính thuyết phục cũng như cơ sở, chứng cứ khoa học của một vụ án.
Theo luật sư Hà Đăng, thực nghiệm hiện trường chính là diễn tả hành vi phạm tội và mô tả lại điều kiện phạm tội của hung thủ. Việc mô tả lại diễn biến của một vụ án, mô tả lại điều kiện phạm tội để chứng minh tính sự thật khách quan trong diễn biến sự việc.
Trong vụ án này, việc thực nghiệm không nhất thiết phải đốt thật, nhưng phải xem việc bà Liễu đã buộc dây như thế nào, buộc vào đâu, đổ xăng ra sao, đổ vào đâu, châm lửa vào đâu, châm lửa như thế nào, trong bao lâu, dùng diêm hay bật lửa... hành vi trên thực tế xảy ra như thế nào có phù hợp với lời khai của bà này không.
Tiếp đó là việc xác định bản chất của vụ án là gì, nguyên nhân tử vong do đâu? Việc thực nghiệm còn xác định các yếu tố thực tế khách quan khác. Theo luật sư Đăng, việc thực nghiệm rất quan trọng khi có mâu thuẫn trong lời khai của hung thủ với các nhân chứng.
Mặt khác, thực nghiệm còn cho thấy các giai đoạn của hành vi phạm tội như thế nào. Liễu muốn đốt chồng thì quá trình lên kế hoạch trước đó ra sao, khi ra tay, Liễu cầm tay trái hay tay phải, đổ xăng, đổ vào đâu, đổ một lần hay hai lần. Việc thực hiện đốt xong là thực hiện về hành vi xong rồi.
Hậu quả của hành vi đó ra sao, cố tình bỏ mặc cho hậu quả xảy ra đến cùng hay không. Ví dụ thấy cháy mà chưa đủ, thì đổ thêm xăng tức là phạm tội đến cùng. Thấy cháy mà bỏ chạy thì là bỏ mặc hậu quả. Trong thực nghiệm điều tra gọi đó là các giai đoạn của một vụ án. Nó cũng giúp làm sáng tỏ, củng cố chứng minh tính hợp lý trong lời khai của bị cáo.
Lượng xăng nhiều hay ít theo quan điểm của luật sư Hà Đăng, sẽ được phản ánh trong hiện trường vụ án.
Động cơ, mục đích phạm tội chỉ có... hung thủ biết rõ nhất
Liên quan đến động cơ, mục đích hành động của bà Liễu, theo luật sư Nguyễn Văn Đức thì kết luận điều tra cho rằng bà Liễu đốt chồng là do bị đánh là không đáng tin cậy. Đây cũng chính là một trong những lý do khiến luật sư Đức kiến nghị trả hồ sơ để điều tra lại.
Bình luận trên phương diện này, luật sư Hà Đăng cho rằng: "Xét về động cơ, mục đích phạm tội trong các vụ án thì trong mỗi vụ án khác nhau lại có động cơ mục đích phạm tội khác nhau".
Trong khi đó, theo luật sư Nguyễn Việt Hùng thì: "Trong khoa học hình sự, bao giờ người ta cũng nghiên cứu đến vấn đề tâm lý của kẻ phạm tội. Vì lý do thù oán, hay cần tiền, hay được thuê, bị xúi giục, kích động... để xét hành vi phạm tội của hung thủ. Ví dụ hành vi trả thù thì coi là đê hèn. Để cướp tài sản thì có thể xem là cướp của cộng với giết người. Mục đích nhắm đến đâu, thì sẽ có thể quy vào tội danh đó. Đầu tiên là vấn đề tâm lý, rồi đến động cơ, mục đích của hành vi phạm tội. Và quan trọng nhất, sâu xa là điều hung thủ đạt được sau hành vi phạm tội là gì?".
![[Image: 3_7_1313123795_1_1313121108-nha-bao-hoang-hung-2.jpg]](http://media.tinmoi.vn//2011/08/12/3_7_1313123795_1_1313121108-nha-bao-hoang-hung-2.jpg)
Phân tích về động cơ, mục đích phạm tội trong vụ án nhà báo Hoàng Hùng bị đốt, luật sư Hà Đăng bình luận: "Đôi khi động cơ lại có thể là mong muốn một cái gì đó chưa rõ ràng, nhưng mục đích thì lại rõ ràng. Mục đích theo tôi nghĩ ở đây có thể là muốn giải quyết dứt điểm một cái gì đó, về tình cảm chẳng hạn. Hành vi thì rõ là bị can Liễu đã cố ý tước đoạt sinh mạng của người khác... vì đổ xăng để đốt thì nguy hiểm thế nào ai cũng biết.
Đằng sau cái chết của nạn nhân có thể là để "thoả mãn" một điều gì đó. Thậm chí, người có hành vi phạm tội không chỉ là... muốn nạn nhân chết. Ví dụ như thù oán nhau, đến đánh nhau cho hả giận, sau đó không may một ai chết, thì đó chỉ có duy nhất động cơ là tước đoạt sinh mạng. Nhưng cũng có những động cơ mục đích khác, trong vụ án gia đình thì đôi khi là muốn "giải thoát" khỏi nhau, hoặc là để "che giấu" một hành vi sâu kín nào đó. Và mục đích trong những vụ án dạng này chỉ... hung thủ mới biết".
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Phạm Văn Phất - Văn phòng luật sư An Phát Phạm cho rằng: "Muốn xét một cách tổng thể, khách quan mục đích của một vụ án, thì phải xét đến tổng thể các diễn biến liên quan của vụ án, trước, trong và kể cả sau vụ án. Trong nhiều vụ, khi nạn nhân đã chết, đặc biệt là những vụ án mà nạn nhân có mối quan hệ tình cảm như vợ chồng, người yêu... thì không dễ gì để hung thủ "khai thật" động cơ mục đích".
Về bản kiến nghị của luật sư Đức, ông Nguyễn Việt Hùng cho biết: "Trong trường hợp này, quyền xem xét là của VKS. Nếu không thực hiện kiến nghị của luật sư thì mọi việc vẫn diễn ra bình thường, sau truy tố là xét xử. Ở giai đoạn xét xử, luật sư vẫn có quyền đề nghị HĐXX trả hồ sơ điều tra bổ sung và quyền thuộc HĐXX. Giả định nếu cấp xét xử dưới vẫn tiến hành bình thường, cấp xét xử trên thấy có sai sót đề nghị trả hồ sơ thì trách nhiệm thuộc về cấp dưới. Tuy nhiên giả định này lại nằm ở phạm trù khác".
Luật sư Hà Đăng cho biết, có những trường hợp luật sư đưa ra kiến nghị tương tự nhưng rơi vào im lặng, hoặc không được chấp thuận. Còn giả định nếu để lọt tội phạm, thì trách nhiệm thuộc cơ quan điều tra.1
Ngày 28-7, ông Cao Minh Trí - Chánh Văn phòng kiêm người phát ngôn VKSND tỉnh Long An cho biết, Cơ quan điều tra công an tỉnh Long An đã có kết luận vụ nhà báo Lê Hoàng Hùng (báo Người Lao Động) bị sát hại, đồng thời chuyển hồ sơ sang VKSND tỉnh đề nghị truy tố bị can Trần Thúy Liễu (40 tuổi, ngụ P.6, TP.Tân An - vợ ông Hoàng Hùng) về tội "Giết người".
Được biết, theo kết luận điều tra, không có đồng phạm trong vụ án mạng này, mặc dù trước đó ông Nguyễn Văn Tâm (người có quan hệ tình cảm với bà Liễu) được xác định là có mớm cung cho bà Liễu.