Diễn Đàn Tuổi Trẻ Việt Nam Uhm.VN

DU LỊCH MŨI NÉ - DÔNG 7 MÓN

Con dông xuất hiện quanh năm, rộ nhất vào mùa mưa (khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch). Dông cái (còn gọi là dông mắm) khiêm tốn với bộ da độc một mầu, còn dông đực (dông thềm) có bộ da nhiều mầu sặc sỡ. Bắt dông có nhiều cách: đào, bẫy, chặn ngách, giăng lưới, dò, thổi... Chỉ riêng cách đánh bẫy cũng phong phú: nào là bẫy ống, bẫy đạp, bẫy cạm, bẫy vòng...
Dông được chia làm nhiều loại: nhỏ nhất có que chò, rồi đến nhông que và lớn nữa là dông thềm. Còn loại dông lão thì tương đối hiếm, nếu bắt được có con nặng gần một kg. Cho dù loại nào, con dông bắt vào tháng chạp cũng được thịt ngon, béo thơm, đúng là "tháng mười dông rạp (ngủ), tháng chạp dông lên".
Gỏi dông là một món được nhiều người ưa thích. Thịt dông trộn với rau sống, nước mắm me là thành món đặc sản vùng biển. Nhưng chỉ cần chế biến thêm chút nữa, nó trở thành một món ẩm thực sang trọng. Dông để nguyên con, chế nước sôi vào khoảng vài phút, rồi cạo nhẹ cho bong sạch lớp da đất, làm sạch ruột. Làm xong, rửa sạch lớp đất đen ở bụng, sau đó vắt ráo nước, rồi đem luộc chín xé lấy thịt và loại bỏ phần xương.
Thịt dông luộc xé nhỏ, đem ướp gia vị: muối, đường, bột ngọt, tỏi (giã nhỏ) cho ngấm, rồi trộn với hành tây, cà rốt, hành khô và rau răm..., thái mấy lát ớt thành những miếng mỏng xéo trang trí lên cho đẹp mắt.
Gỏi dông ăn kèm với bánh tráng nướng rất ngon miệng. Tùy khẩu vị từng người mà có thể thêm vào nước tương cho đậm đà. Miếng bánh tráng vàng rụm, nhai giòn tan quyện cùng chất thịt ngọt mát và vị thơm đặc trưng của loài dông, tạo nên hương vị đậm đà. Nếu có dịp thưởng thức món gỏi dông, bạn sẽ cảm thấy nó không thua kém gì các loại thịt gà.
Trên miền duyên hải cả nước, Bình Thuận là nơi có điều kiện môi trường thuận lợi cho con dông sinh sản và phát triển. Vì vậy, ngoài các món dông nướng, dông luộc, dông xào lăn, dông làm chả, dông nấu canh dưa hồng... quen thuộc, thì gỏi dông chính là một món ăn đặc sản cao cấp của vùng biển Bình Thuận.
Ðặc sản của đồi cát là dông. Dông sống trong hang, sáng tinh mơ ra đồi cát tìm ăn chồi non và uống sương đêm, vì thế mà thịt thơm, săn và ngọt, được xem là một vị thuốc bổ. Thịt dông trắng như thịt gà, mà lại ngọt, bùi và mềm hơn. Xương rất mềm, gần như là sụn. Còn da thì dòn sừn sựt. Tuy nhiên khi chế biến người ta thường lột vứt bỏ vì trông không bắt mắt.
Người Bình Thuận chế biến 7 món thịt dông: Dông nướng, dông rô ti, dông hấp, chả dông, gỏi dông, cháo dông và dông nấu dưa hồng. Món nào cũng ngon. Tuy nhiên, quý bà quý cô có phần ngần ngại khi nhìn những con dông nướng, rô ti hay hấp còn nguyên cả đầu, bốn chân và cái đuôi dài dài. Nhưng đến món gỏi hay chả, khi dông được bằm nhuyễn thì dầu có nhát gan cũng chẳng mấy ai từ chối.
Thật vậy, như với món gỏi dông để nguyên xương được bằm nhỏ, xào chín và trộn với cóc hoặc xoài xắt chỉ, rau thơm, đậu phụng rang dòn, nước mắm pha và đặc biệt phải có lá xào dông, một thứ lá trông giống lá chùm ruột non, sống trên vách đá vùng khô hạn, mùi thơm thoảng vị chát. Gỏi dông ăn với bánh tráng nướng, thứ bánh tráng dày, nhiều mè, nướng vàng rụm, xúc mãi không chán.
Nhưng theo dân sành điệu thì thức ngon nhất trong con dông là mật và trứng. Mật dông có vị béo nhân nhẫn và để lại cái hậu thật ngọt. Trứng dông rất béo, rất bùi mà không ngậy, được xem là một loại sơn hào hải vị.Hầu hết các nhà hàng, quán đặc sản ở Phan Thiết đều có món dông, giá bình dân thì 15.000đ, giá cao cấp 30.000đ một dĩa. Cũng nên biết rằng một số quán nhậu ở Sài Gòn cũng có những món này, nhưng khi mang về đây dông ốm đi, không thể sánh với dông tại chỗ.

Bánh Rế Bình Thuận
Phan Thiết - Bình Thuận là vùng đất có nhiều đặc sản nổi tiếng như nước mắm, mực một nắng, cốm, bánh rế… Trong đó, bánh rế là một sản phẩm khá đặc biệt. Không chỉ đặc biệt ở cái tên gọi mà còn từ công thức chế biến rất riêng để mang lại hương vị không lẫn vào đâu được của bánh rế Phan Thiết.

Nghề làm bánh rế xuất hiện tại Phan Thiết từ hàng chục năm trước, tập trung tại các phường nội thành. Đây là nghề được lưu truyền cách sản xuất theo truyền thống gia đình, nên mỗi nơi lại cho những chiếc bánh có mùi vị rất riêng. Vì là thứ bánh chủ yếu được sản xuất để phục vụ khách du lịch nên trong các dịp lễ tết, các lò bánh tại các phường Lạc Đạo, Đức Thắng, Đức Nghĩa, Phú Tài thường đỏ lửa cả ngày để sản xuất đủ số lượng cung ứng.

Bánh rế được sản xuất ở nhiều địa phương nhưng có lẽ không nơi đâu làm ra những chiếc bánh thơm ngon như tại Phan Thiết. Để tìm hiểu cách sản xuất những chiếc bánh rế độc đáo này, chúng tôi tìm đến lò bánh Hoàng Lam của hộ bà Hồ Thị Bích Hoàng, khu phố 6, Đức Nghĩa. Lò bánh Hoàng Lam có hết thảy 6 người thợ đều là nữ, đảm nhận 6 công đoạn khác nhau của quy trình chế biến bánh rế. Để sản xuất ra những chiếc bánh giòn ngon thì phải phụ thuộc rất nhiều vào độ khéo tay của người thợ, nên vì thế mà công việc này thường chỉ dành cho nữ.

Để có những sản phẩm thơm ngon, việc đầu tiên là phải chọn nguyên liệu là những củ khoai, sắn thật tươi và có độ chín thích hợp. Quy trình tiếp theo là các người thợ sẽ tiến hành lột, gọt vỏ củ khoai lang, sắn, rồi bào thành sợi. Các sợi khoai sau khi bào phải đảm bảo mỏng và dài để quấn lấy nhau. Cái độc đáo của bánh nằm ở chỗ đó. Tiếp đến, người thợ làm bánh sẽ dùng một chảo con có lòng sâu và một lò than nhỏ, chế dầu dừa vào chảo một ít, khi dầu bắt đầu sôi người ta cho vào chảo dầu chừng một nắm sợi củ mì đã được xắt nhỏ như đã nói. Sau đó, dùng một vá có cán dài, lòng vá sâu tròn và một đôi đũa, lấy đũa vạch sợi mì cho đều trong lòng chảo, rồi dùng lưng vá để đè các cọng mì sát xuống lòng chảo. Dầu làm cho mì chín kết dính vào nhau, sau trở màu vàng là đã chín. Dùng đũa vớt ra ngoài, tiếp tục chế thêm ít dầu nữa rồi chiên cái khác. Nhờ chảo nhỏ có lòng sâu nên bánh cũng có hình thù như chảo và giống cái rế mà nông dân ta thường dùng lót các nồi niêu nên gọi là bánh rế. Chiên hết số sợi mì đã thành bánh rế xong, thì dùng một chảo khác có đường và ít nước được bắc lên lò lửa. Đường chảy ra, người ta từ từ lấy từng bánh một nhúng lưng bánh vào chảo đường rồi lấy ra làm cái khác, cho đến khi cả rổ bánh được ngào đường mới thôi. Nhờ chiên dầu nên bánh rế vừa giòn, vừa béo, vừa thơm, vừa ngọt. Bánh cho ta một hương vị rất đặc biệt. Đó là sự hòa lẫn, quyện chặt của một hỗn hợp những hương vị: cái bùi bùi của tinh bột, cái beo béo của dầu, cái ngon ngọt của đường mật và không thể thiếu độ giòn tan. Bánh rế ngon là bánh rế giòn, không vỡ vụn và đặc biệt không ngọt quá.

Hiện nay, bánh rế Phan Thiết không chỉ có mặt trên các gian hàng đặc sản tại Phan Thiết mà được xuất bán đến nhiều nơi trên cả nước, giúp cho người thưởng thức có thêm những ấn tượng về vùng đất xứ Phan - Bình Thuận.

DU LỊCH MŨI NÉ

Đến một vùng đất nào đó mà chưa thử qua ẩm thực nơi ấy thật là uổng phí phải không nào?

DU LỊCH MŨI NÉ

GỎI CÁ THU



Ở Phan Thiết quê tôi, cá thu hầu như xuất hiện quanh năm. Cá thu được chế biến thành nhiều món ăn: cá thu chiên dằm nước mắm, me, ớt; cá thu kho tiêu, tỏi hoặc nấu canh... Món gỏi cá thu có phần cầu kỳ và hấp dẫn hơn cả, được xem là món đặc sản dành đãi khách hay cho ngày họp mặt gia đình.
Để làm gỏi cá thu, thường phải lựa cá thu tươi, thịt trắng, thêm vài củ hành tây. Gừng cũng là gia vị không thể thiếu.
Một ít đậu phộng (lạc) rang vàng, bánh tráng mè (sừng) nướng, giấm chanh, ớt, vài trái khế chua, rau sống cùng nước mắm, tỏi, đường...
Đem cá thu rửa sạch, để ráo nước rồi thái miếng thật mỏng. Chanh vắt lấy nước hòa với giấm rồi cho cá thu vào ướp từ 5-10 phút để cá chín tái.
Sau đó, vắt cá cho ráo rồi ướp tí muối, bột ngọt cho thấm đều.
Hành tây xắt mỏng cùng với gừng thái chỉ trộn vào cá rồi sắp cá ra đĩa. Khi gần ăn thì rắc thêm đậu phộng rang vàng lên mặt đĩa cá. Nước chấm gỏi cá thu là nước mắm tỏi, ớt được giã nhuyễn, hòa với nước lã đun sôi để nguội, nêm đường, vắt chanh vào cho vừa ăn.
Dọn lên bàn ăn một đĩa gỏi cá, một đĩa rau sống khế chua, với vài cái bánh tráng mè nướng và những chén nước mắm.
Cá thu không tanh, gia vị thấm vào từng miếng cá mới nhìn cũng thấy thèm. Bẻ một mẩu bánh tráng nước xúc một ít gỏi cá, chấm nước mắm, kèm một miếng khế chua, rau sống, thấy trong miếng gỏi cá có cả hương vị đậm đà của miền biển.
Khách du lịch khắp nơi khi ghé các nhà hàng, quán ăn đặc sản vùng này đều thích thú với món gỏi cá thu.
Người địa phương, tuy đã quá quen thuộc với cá biển nhưng khi chiêu đãi bạn bè hay cùng gia đình đến quán ăn vào ngày nghỉ hoặc ngày lễ, đều luôn gọi món gỏi cá thu để tận hưởng hương vị của biển.

DU LỊCH MŨI NÉ

Tại Bình Thuận, bánh quai vạc không chỉ được bày bán tại các chợ, các con đường lớn nhỏ mà bạn còn dễ dàng thưởng thức

BÁNH QUAI VẠC



ở các bãi biển của vùng đất này như Mũi Né, Hòn Rơm... Bánh quai vạc thu hút du khách ở lớp bột trong veo, dai mịn, com tôm lột đỏ au hấp dẫn. Song yếu tố khiến du khách muốn ăn lại lần nữa chính là chén nước mắm được pha chế từ loại mắm nổi danh của địa phương hay miếng chả cá hấp dai, mịn.

DU LỊCH MŨI NÉ

Điểm hấp dẫn của bánh canh chả cá Phan Thiết là ngoài những miếng chả cá chiên óng ả, miếng chả cá hấp ngọt mềm là những sợi bánh canh sợi nhỏ, rời có màu trắng sữa. Điểm thứ hai là nếu thưởng thức món ăn này tại đây, bạn đừng quên thử cách kết hợp lạ giữa bánh mì và nước dùng của người dân nơi đây.
Địa chỉ tham khảo: Bánh canh Xíu, đường Kim Đồng, thời gian phục vụ: 14h - 22h; Quán Bánh canh trên đường Hải Thượng Lãn Ông, thời gian phục vụ: 16h - 19h.

DU LỊCH MŨI NÉ

BÁNH TRÁNG NƯỚNG NẮM RUỐC




Bánh tráng nướng không lạ, mắm ruốc càng không nhưng cách nướng kết hợp hai nguyên liệu này ở Bình Thuận khiến du khách “tròn xoe mắt”. Bánh tráng dùng cho món ăn này là bánh tráng gạo, tráng mỏng điểm xuyết thêm vài hạt mè đen. Khi có khách yêu cầu, người bán sẽ lấy bánh tráng, trét lên một mắm ruốc, rồi thêm trứng cút thái múi cau, nem, chả cá, hành hoa... nướng trên lửa than nhỏ. Khi bánh chín đến một độ nhất định, đầu bếp sẽ dùng một thanh tre nhỏ, cuộn từ từ thành một chiếc kèn nhỏ sao cho các nguyên liệu đều nằm gọn trong cái cuốn bé xinh ấy. Địa chỉ tham khảo: Thưởng thức món này ở ngã tư Thủ Khoa Huân và Trần Hưng Đạo hay góc Trần Hưng Đạo và ngã 3 Tam Biên.

DU LỊCH MŨI NÉ

CÁC MÓN TỪ DÔNG



Dông hay nhông là một trong những đặc sản nổi tiếng của Bình Thuận. Có rất nhiều cách chế biến món dông song ngon nhất là dông nướng muối ớt (để nguyên con hay chặt nhỏ tùy kích thước). Loại bò sát này ghi điểm ở những thớ thịt trắng phau, vị săn chắc cùng vị ngọt, thơm lạ. Giá các món dông dao động từ 100.000 – 500.000 đồng. Ngoài các món kể trên, bạn cũng đừng bỏ qua các món như bánh bò, xôi vò bánh phồng, bánh mì xíu mại, mì Quảng, bánh xèo, bánh bèo, gỏi ốc giác, bún bò, bánh rế...

DU LỊCH MŨI NÉ

Bánh củ gừng món ăn của người chăm



Ginrong laya - Bánh củ gừng Chăm

Ginrong tiếng Chăm có nghĩa là “càng”; laya: gừng. Bánh Ginrong laya nghĩa nôm na là bánh gừng có dáng nửa như “càng” cua, nửa như củ “gừng”. Đây thuộc loại bánh mang đậm truyền thống Chăm. Ở vùng Ninh Thuận, Bình Thuận và cả cộng đồng người Chăm ở Campuchia, đến mùa lễ hội thế nào bà con Chăm cũng làm bánh Ginrong laya.

Bánh Ginrong laya còn gắn với các truyền thuyết “hòn vọng phu” mang đặc trưng Chăm. Người chồng lên thuyền đi chinh chiến xa mãi không trở về; người vợ ở nhà mòn mỏi chờ đợi. Mỗi chiều, người chinh phụ làm bánh Ginrong laya đi xuống bãi biển ném xuống nhờ loài cá gửi đi cho chồng với lời nhắn nhủ mong chóng trở về sum họp. Lâu ngày chày tháng, bánh Ginrong laya hóa thành san hô trùng trùng dưới đáy biển Cà Ná với nhiều hình thù đẹp, lạ và bắt mắt.

Huyền thoại là thế, còn sự thật Ginrong laya ở Việt Nam, đặc biệt là cộng đồng Chăm vùng Tuy Phong, Phan Rí, là loại thực phẩm độc đáo.

Để làm bánh, người ta lấy nếp xay nhuyễn, phơi nắng cho ráo khô sau đó chà tán mịn. Tiếp theo cho trứng gà được đánh tan và cho ít men rượu vào bột với tỉ lệ thích hợp. Hỗn hợp này được nhồi thật nhuyễn, sau đó người ta bóc lấy từng nắm bột nhỏ (vừa lòng bàn tay) đặt lên mâm, nặn hình củ gừng theo tưởng tượng riêng của mỗi người.

Để được chiếc bánh vừa thơm, vừa ngon, “củ gừng” vừa nặn được bỏ vào chảo dầu ăn đang sôi. Khoảng 5 - 6 phút sau, chiếc bánh có màu vàng và bốc mùi thơm.

Muốn cho bánh Ginrong laya để lâu mà vẫn giữ được độ giòn, người ta cho bánh chín nóng vừa mới lấy ra từ chảo dầu đang nóng nhúng vào nước đường được nấu với một ít gừng. Sau khi nhúng bánh được để chỗ có gió cho mau ráo.

Ginrong laya thường dùng trong các buổi lễ trọng đại và chiêu đãi khách quý.

DU LỊCH MŨI NÉ