Men gan là một loại enyzin nằm trong tế bào gan để tham gia quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Người bình thường có chỉ số men gan dướng khoảng 40U/l huyết thanh. Có rất nhiều nguyên nhân gây men gan tăng cao, nếu thấy có dấu hiệu cần điều trị kịp thời để tránh mắc các bệnh nguy hiểm.
Men gan tăng cao có nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm
Men gan cao là gì?
Có 4 loại men gan:
Loại thứ nhất là AST (aspartate transaminase) hoặc còn được gọi là SGOT (serum glutamic oxaloacetic transaminase) có trong tế bào gan.
Loại thứ 2 là ALT (alanin transaminase) hay còn gọi là SGPT (serum glutamic pyruvic transaminase) nằm trong tế bào gan
Loại thứ 3 là alkalin phosphatase có trong màng tế bào gan.
Loại thứ 4 là GGT (gamma glutamyl transpeptidase) có trong thành của tế bào ống mật.
Trong bốn loại men gan này thì AST (SGOT) và ALT (SGPT) đóng vai trò chủ yếu phản ánh tình trạng của tế bào gan. Ở người bình thường 2 chỉ số này thường cố định trong máu khoảng dưới 40U/l huyết thanh, nếu men gan tăng 1-2 lần so với chỉ số này là mức độ nhẹ, tăng 2-5 làn là mức độ trung bình và tăng trên 5 lần là mức độ nặng.
Nguyên nhân làm
men gan cao
Men gan tăng cao do rất nhiều nguyên nhân , gặp nhiều nhất ở người những bị viêm gan hoặc các bệnh gan khác, men gan có thể tăng cao do dùng một số thuốc có nguy cơ làm tăng men gan hoặc ở những người uống nhiều bia rượu. Dưới đây là các nguyên nhân chính
1. Viêm gan:
Viêm gan do bất kỳ nguyên nhân nào cũng làm cho men gan tăng cao đột biến nhưng viêm gan do các nhóm virus như A, B, C, E, D có mức độ tăng rất cao và thường gây ra tình trạng viêm cấp tính.
2. Tổn thương gan do virus: Sau khi virus xâm nhập vào các tế bào gan, virus sẽ sản sinh rất nhanh và mạnh nhawmg phá hủy các tế bào gan. Virus càng nhiều thì lượng men gan giải phóng ra càng lớn vì thế các trường hợp viêm gan cấp tính hoặc viêm gan tối cấp hoặc ung thư gan thì lượng men gan tăng rất nhanh và đột biến, có thể lên tới 5000 U/ l huyết thanh.
3. Uống rượu, bia : Theo thống kê những người uống nhiều rượu bia có thể làm tổn thương gan và tăng men gan cao hơn gấp nhiều lần so với người bình thường, đặc biệt là rượu, nó hủy hoại tế bào gan, từ đó men gan tăng lên. Lượng men gan tăng ở người uống rượu, bia tùy thuộc vào liều lượng và chất lượng của rượu, bia. Thông thường khi lượng men gan tăng do rượu thì loại AST thường tăng cao 2-10 lần trong khi đó lượng ALT tăng ít.
4. Bệnh sốt rét : Một số người bị bệnh sốt rét, đặc biệt là sốt rét ác tính, men gan cũng có thể tăng cao vì khi đó các tế bào của gan và thận đều bị tổn thương.
5. Bệnh về đường mật : Những người mắc các bệnh về đường mật như viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi đường mật trong gan, teo đường mật trong gan hoặc áp -xe gan cũng có thể làm cho men gan tăng cao.
Ngoài ra men gan tăng cao còn do các nguyên nhân như ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh lý tự miễn ở ruột non hay khi dùng một số thuốc để điều trị một bệnh nào đó, chẳng hạn thuốc điều trị bệnh lao cũng gây ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan, gây ngộ độc tế bào gan hoặc làm viêm gan cấp tính. Trong trường hợp dùng thuốc hạ mỡ máu cũng có thể làm tăng men gan nhưng khi ngừng uống thuốc thì men gan trở về chỉ số bình thường.
( Tổng hợp)