Lê Đức Mẫn là một cái tên khá quen thuộc trong giới dịch giả. Ông là nhà giáo, nhà văn, một dịch giả quen thuộc của các tác phẩm Nga. Ông đã gắn bó cả cuộc đời với những cuốn tiểu thuyết, những truyện ngắn, thi ca…đã dồn cả tâm sức và tình cảm của mình vào từng câu chữ, dịch tiếng nga sang tiếng Việt, giúp độc giả Việt Nam biết đến nhiều hơn những tên tuổi hàng đầu của nền văn học Nga.
Gần đây nhất, Dịch giả Lê Đức Mẫn vừa hoàn thành bản
Dịch thuật tiếng Nga[/b] sang tiếng Việt gần 500 trang tác phẩm “Bút ký từ nhà chết” của nhà văn Nga F.M Dostoevski (1821-1881). Điều đáng nói “Đốt” (Dostoevski) là một trong mười nhà văn vĩ đại của thế giới mọi thời đại, người luôn “thách thức” các dịch giả bởi khả năng sử dụng ngôn ngữ[/b] tinh tế, mang màu sắc văn hóa đặc trưng của xã hội Nga. Bởi vậy
Dịch thuật[/b][/i] những tác phẩm của ông đòi hỏi phải có rất nhiều kinh nghiệm và hiểu biết về đất nước, con người Nga, sự linh hoạt, khéo léo tinh tế trong cách dùng từ, …
Điều gì khiến cho lão dịch giả tuổi tám mươi này bỏ công với những thông điệp văn học khó như vậy? Có phải bản thảo
Dich thuat[/b] này đã có bà đỡ, tức là được đưa vào chương trình xuất bản của Quỹ Hỗ trợ quảng bá văn học Việt – Nga (Quỹ) và được ấn hành bằng nguồn kinh phí của Quỹ? Chứ không như dịch giả Dương Tường hai năm khó khổ “đánh vật” với chữ nghĩa của một ông nhà văn cũng thuộc hàng gây tranh cãi nhất trên thế giới, để rồi, dịch xong thì không in được…
Có thể một động lực khác là ba ấn bản tác phẩm của “Đốt” do dịch giả Lê Đức Mẫn và hai cố dịch giả Cao Xuân Hạo, Phạm Mạnh Hùng chuyển ngữ đã được dùng làm quà tặng trong Hội nghị Thượng đỉnh APEC lần thứ 20 vừa diễn ra tại Liên bang Nga (9-2012). Sở dĩ có việc này là bởi Thủ tướng Nga đã quyết định chọn in những tác phẩm văn học Nga tiêu biểu làm quà tặng cho các nguyên thủ quốc gia bằng chính ngôn ngữ[/b] của quốc gia đó.
Những sự kiện trên thực sự không phải chỉ là chuyện hợp tác văn học Việt – Nga, nó nhắc nhở chúng ta về một vấn đề của
dịch công chứng[/b] từ lâu đã được dự báo…
Rằng, ở nước ta văn học dịch chưa bao giờ phong phú như hiện nay. Tuy nhiên, vẫn chủ yếu là một chiều ( Dịch thuật[/b] từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt), vẫn bị chi phối nhiều bởi lợi nhuận kinh doanh, chưa có chọn lọc và mang tầm cỡ một chương trình
dich cong chung[/b] lâu dài cho quốc gia. Một số nhà văn trẻ tự tổ chức dịch tác phẩm của mình sang tiếng nước ngoài. Hay một vài nhà văn có tác phẩm được phía bạn chủ động chọn dịch thì tất cả cũng đều là những nỗ lực riêng lẻ… chả thấm vào đâu.
Văn học Việt nói chung và việc chuyển ngữ chúng vẫn chưa được phát huy như một lực lượng đồng hành cùng với sự phát triển kinh tế, hợp tác quốc tế.
Còn Trung tâm dịch thuật[/b] mà Hội Nhà văn Việt Nam rục rịch khởi xướng từ sau Hội nghị Quảng bá văn học Việt Nam ra nước ngoài năm 2010, thì cho đến nay vẫn tiếp tục được đưa vào nhiệm vụ của năm mới 2013…