Khả năng kiểm soát bản thân có thể giúp gì cho bạn?
rubiru > 07-10-2013, 02:19 AM
9 nghiên cứu mới đem đến những câu trả lời bất ngờ
Người có khả năng kiểm soát bản thân kém biết nó là 1 bất lợi vì có ý chí kém. Để bù đắp cho nó, họ tìm những người sở hữu tài sản thần kỳ này, đó là những đối tác hẹn hò lẫn bạn bè (Shea et al., 2013).
Nhưng, theo những nghiên cứu được xuất bản 6 tháng trước, 1 bức tranh tinh tế hơn về những thuận lợi và bất lợi khi có, hoặc thiếu khả năng kiểm soát bản thân. Chúng đem lại những câu trả lời mới về những gì khả năng kiểm soát bản thân có thể giúp và không giúp được bạn.
Nó có thể làm bạn hạnh phúc hơn?
1 thành kiến về những người có khả năng kiểm soát bản thân cao đó là họ là những kẻ nhàm chán. Làm thế nào bạn có thể vui vẻ nếu bạn thường xuyên kiểm soát bản thân?
Nhưng theo 1 nghiên cứu mới bởi Hofmann et al., (2013), thành kiến này đang bị phê phán. Nghiên cứu của họ cho thấy những người có khả năng kiểm soát bản thân cao thì hạnh phúc hơn vì nó giúp họ xử lý với sự mâu thuẫn về mục tiêu tốt hơn.
Thay vì vật vã về những vấn đề như liệu có nên nuông chiều bản thân để ăn những món giàu chất béo, hay những cuộc tình ngoài hôn nhân, người có khả năng kiểm soát bản thân cao thấy dễ dàng hơn để đưa ra sự lựa chọn đúng đắn. Đây là 1 phần lí do tại sao họ hạnh phúc hơn. Thực tế thì họ đạt được điểm cao hơn ở trường học, kiếm được nhiều tiền hơn và có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn...
Nó có thể ngăn bạn không nói dối?
Bạn đã bao giờ dùng 1 viên thuốc được gọi là ‘clorovisen’, hay còn được gọi là ‘zens’ chưa? Và bạn đã uống viên thuốc đó bao nhiêu lần trong tháng trước?
Đó là câu hỏi mà Meldrum et al. (2013) hỏi một nhóm có 1600 thanh niên ở 1 trường học ở Mĩ. Và có 40 sinh viên thú nhận họ từng dùng viên thuốc đó.
Điều kỳ lạ là viên thuốc đó không tồn tại. Các nhà nghiên cứu đã bịa ra nó để xem thử có người nào thú nhận là đang dùng 1 viên thuốc hoàn toàn là tưởng tượng không.
Rõ ràng 1 số người không thể dừng nói dối và đó là những người có khả năng kiểm soát bản thân kém đã không chống nổi sự cám dỗ, ngay cả nếu, như trong tình huống này, họ hoàn toàn không đạt được điều gì từ việc nói dối. Họ chỉ đang nói dối vì thích nói dối.
Nó có thể khiến bạn sẵn sàng hy sinh vì người khác?
Những lợi ích của khả năng kiểm soát bản thân đã trở nên quá nổi tiếng đến nỗi người ta dễ dàng bỏ qua những bất lợi của khả năng kiểm soát bản thân, vì chúng chỉ có một ít.
Trong nghiên cứu của Righetti et al., (2013) phát hiện thấy trong những mối quan hệ cá nhân thân thiết, những người có sự kiểm soát bản thân kém là những người sẵn sàng hy sinh cho đối tác của họ.
Điều này là do đôi lúc phản ứng bản năng đầu tiên đó là hy sinh những lợi ích của riêng bạn vì người khác. Điều này xảy ra trước khi lợi ích của bản thân nhảy vào.
Nhưng những người đáng yêu với khả năng kiểm soát bản thân kém đó không thể tự giúp bản thân họ. Trước khi họ biết những việc họ đã làm thì họ đã làm 1 việc gì đó tử tế.
Nó có thể làm bạn công bằng hơn?
Thuận lợi khác của người có khả năng kiểm soát bản thân kém đến từ 1 nghiên cứu của Halali et al. (2013): họ công bằng hơn. Hoặc ít nhất thì họ đã hành động công bằng hơn trong 1 trò chơi kinh tế được chơi trong phòng thực nghiệm gọi là 'the ultimatum game'.
Để giải thích chúng, họ nghĩ rằng những người có khả năng kiểm soát bản thân kém đã hành động công bằng hơn vì sợ sự ít công bằng gây ra sự từ chối.
Có lẽ, phản ứng bản năng đầu tiên là hành động công bằng và điều này chỉ bị kiềm chế bởi những suy nghĩ ích kỷ hơn sau này.
Cho dù lời giải thích là gì thì có vẻ như trong 1 số tình huống, người có khả năng kiểm soát bản thân kém hành động công bằng hơn.
Nó có thể giúp bạn bỏ hút thuốc?
Chắc chắn là khả năng kiểm soát bản thân là dễ dàng khi bạn đang cố gắng bỏ hút thuốc hoặc bất kì thói quen xấu kéo dài nào khác. Nhưng làm thế nào bạn có thể nâng cao khả năng kiểm soát bản thân của bạn khi nó bị cạn kiệt sau 1 ngày dài, căng thẳng?
1 cách để chống lại khả năng kiểm soát bản thân kém là sử dụng tư duy trừu tượng. Khi chúng ta suy nghĩ 1 cách trừu tượng thì chúng ta kết nối với những mục tiêu tổng thể của chúng ta hơn.
Điều này được kiểm tra với những người đang cố gắng bỏ hút thuốc lá (Chiou et al., 2013). Những người tham gia tập trung vào lí do tại sao họ đang bỏ hút thuốc đã kiềm chế để hút ít thuốc hơn. Vì nó nâng cao khả năng kiểm soát bản thân bị suy yếu của họ.
Nó có thể cải thiện sự tập trung tinh thần của bạn?
1 trong những lợi ích chính của khả năng kiểm soát bản thân đó là nó nâng cao sự tập trung tinh thần và khả năng phớt lờ những ý nghĩ lo lắng.
Quá trình này được nhìn thấy trong 1 nghiên cứu bởi Bertrams et al. (2013) đã yêu cầu người tham gia cố giải toán trong đầu họ trong khi đang bị áp lực. Những người có khả năng kiểm soát bản thân kém trong lúc đó đã bị sao lãng nhiều hơn bởi những ý nghĩ tiêu cực và thực hiện nhiệm vụ tệ hơn.
Nó có thể làm bạn dừng rình mò đối tác của bạn?
Bạn đã bao giờ đọc trộm email hoặc tin nhắn của bạn đời của bạn chưa, hoặc lục ví của họ hoặc dò hỏi việc tối qua họ ở đâu? Nó khá phổ biến, 1 khảo sát cho thấy 2/3 người trẻ đã xâm phạm sự riêng tư của đối tác của họ ở 1 thời điểm nào đó.
Những mối quan hệ mà không có sự tin tưởng thì khó mà tồn tại. Nhưng có lẽ nó còn hơn cả sự tin tưởng, mà nó còn là khả năng kiểm soát bản thân. Có lẽ 1 số người tin tưởng bạn đời của họ, nhưng không thể kiềm chế bản thân để không rình mò.
Nghiên cứu mới của Buyukcan-Tetik et al., (2013) phát hiện thấy điều đó, trong số những cặp vợ chồng, hành vi rình mò chỉ thấp hơn khi 1 người vừa tin tưởng đối tác và có khả năng kiểm soát bản thân cao.
Do đó, dường như việc rình mò đối tác của bạn không nhất thiết có nghĩa là bạn không tin họ, mà có thể bạn không thể kháng cự điều đó (ngay cả khi bạn không mong đợi phát hiện thấy điều gì).
Nó có thể làm các nhà lãnh đạo trái đạo đức?
Các nhà lãnh đạo thường chịu nhiều áp lực khi làm việc. Điều này có xu hướng làm cạn kiệt sức mạnh ý chí của họ, và điều đó có nghĩa là dưới 1 số tình huống, họ khó mà đưa ra những quyết định đúng.
Đối với những vị lãnh đạo có nhận thức đạo đức thấp thì có lẽ điều này làm họ có nhiều khả năng đưa ra những quyết định trái đạo đức.
Joosten et al. (2013) phát hiện thấy khi những nhà lãnh đạo có những tiêu chuẩn đạo đức cao bị áp lực thì họ nhìn chung vẫn làm điều đúng. Nhưng đối với những nhà lãnh đạo mà có đạo đức đáng ngờ thì khả năng kiểm soát bản thân kém làm họ có nhiều khả năng trượt khỏi quy tắc và có những hành vi trái đạo đức.
Vì vậy, khả năng kiểm soát bản thân kém có thể làm các nhà lãnh đạo vô đạo đức nếu họ có những tiêu chuẩn đạo đức thấp.
Nó có thể làm bạn dễ bị thôi miên?
Bạn có thể nghĩ rằng - bị thôi miên tức là từ bỏ khả năng kiểm soát bản thân của bạn cho 1 người khác. Và người ta cho rằng thật dễ để thôi miên 1 người có khả năng kiểm soát bản thân thấp.
Đó là lý thuyết của Ludwig et al. (2013) khi họ thôi miên 154 người tham gia và cũng đo khả năng kiểm soát bản thân của họ.
Trái ngược với mong đợi của họ, họ phát hiện thấy, có khả năng kiểm soát bản thân cao hơn làm con người dễ bị thôi miên hơn.
Họ giải thích rằng, người có khả năng kiểm soát bản thân cao thì nỗ lực hơn để “làm tốt” khi họ đang bị thôi miên. Còn người có khả năng kiểm soát bản thân thấp hơn thì bị sao lãng và không chú ý nhiều đến lời chỉ dẫn thôi miên, do đó họ ít dễ bị thôi miên.
Nguồn: spring.org.uk