- Tự tin:
Không cần phải nói, nghề
dịch vụ phiên dịch hay bất cứ nghề gì nếu bạn đánh mất tự tin thì 90% là sẽ thất bại.
Nếu bạn đi cùng người của công ty bạn thì sẽ có chỗ dựa hay có người cùng phe. Trường hợp này có lẽ ít khi bạn bị mất tự tin. Tuy thế, nến lưu ý để tránh tình trạng quá lệ thuộc vào người đi cùng khi trả lời các câu hỏi mà đối phương có ý danh cho bạn. Ví dụ khi bạn đi phiên dịch và đối tác Nhật hỏi một câu hỏi có nội dung so sánh cách suy nghĩ của người Nhật và người Việt. Dù đối tác không nêu hẳn tên bạn nhưng trong thâm tâm họ muốn bạn- là người hiểu rõ cả hai nền văn hóa – đưa ra câu trả lời. Trường hợp này nếu bạn dịch lại và yêu cầu người đi cùng trả lời thì gây ra ấn tượng là bạn thiếu tự tin. Hay nói cách khác là chỉ họat động như 1 cái “máy nói”.
- Trung thực:
Với nghề phiên dịch bạn sẽ phải tham dự vào rất nhiều lĩnh vực. Có những lĩnh vực bạn có hiểu biết khá sâu rộng. Nhưng cũng có những lĩnh vực mà kiến thức của bạn là con số không. Trong trường hợp này khi phiên dịch nếu bạn gặp vấn đề không rõ thì hãy trung thực nói là bạn không biết rõ và yêu cầu người nói giải thích. Nếu sau đó vẫn không giải quyết được hãy xin lỗi họ và xin thời gian để tra cứu.
- Khôn khéo và cứng rắn khi cần thiết:
Trong các giao dịch thì có lẽ cả hai phía đều hiểu rõ và muốn sử dụng (hay lợi dụng) phiên dịch để dành phần lợi thế về phía mình. Vì thế mà nhiều khi phiên dịch sẽ gặp tình huống khó xử là bị yêu cầu những việc “ngòai khả năng”.Vì thế bạn cần phải phán đóan để nhận ra đâu là công việc của mình và đâu không thuộc phạm vi của mình. Và sau khi nhận ra rồi thì sẽ có cách từ chối thích hợp thuyết phục đối phương.
Xin nêu 1 kinh nghiệm của chính tôi :
Vài năm về trước tôi có đảm nhiệm dịch ở một đồn cảnh sát. Công việc liên quan đến 1 người Việt Nam cho bạn mượn điện thoại di động. Sau đó người bạn này đi ăn cắp và khi bị đuổi đã vứt lại điện thọai di động. Kết quả là chủ nhân của điện thọai di động bị nghi ngờ và gọi lên.
Trong buổi làm việc này cảnh sát đã hỏi khá nhiều chuyện và tôi dịch ra tiếng Nhật. Cảnh sát đã ghi lại nội dung bằng tiếng Nhật. Cuối buổi làm việc cảnh sát yêu cầu tôi ký vào biên bản là “đã dịch”.
Sau một thoáng suy nghĩ tôi trả lời họ rằng tôi không thể ký. Lý do đơn giản là tôi dịch nói(lời nói gió bay). Nhỡ tôi ký vào và sau vài ngày cảnh sát lại phát ngôn khác và bảo là tôi dịch thì sao? Lúc này phía cảnh sát bí và đồng ý với tôi ý kiến đó. Sau đó tôi gợi ý rằng tôi sẽ dịch viết lại lời cảnh sát đã ghi ra tiếng Việt, xác nhận với người khai và chúng tôi (cảnh sát, người khai và tôi là phiên dịch) sẽ ký vào dưới để làm chứng.
Tất nhiên tôi đưa ra yêu cầu như thế là nhằm tránh rắc rối về sau vì đây là những vấn đề liên quan đến pháp luật và cần sự chính xác, chắc chắn.
Bẵng đi một thời gian. Một hôm cấp trên của tổi hỏi tổi là “Đã làm gì ở đồn cảnh sát?”. Khi nghe câu hỏi tôi cũng hơi lo lắng và hỏi lại là “vì sao lại hỏi thế?”. Anh ta cười và cho biết là đích thân người cảnh sát nọ đã gọi điện cho công ty tôi cảm ơn và hỏi : kiếm đâu ra phiên dịch “ghê gớm” như thế?
- Hãy ra tay khi cần thiết:
Dù công việc của bạn là
dịch vụ phiên dịch đi nữa thì có lẽ bạn cũng chưa chắc giỏi toàn diện, có những lúc bạn sẽ gặp chuyện ngoài khả năng.
Ví dụ: nếu bạn đến một công ty nào đó nói chuyện. Và trong câu chuyện có liên quan về thuế hay 1 chính sách nào đó. Khi đó đối tác của bạn tìm mãi cũng không ra câu hỏi. Và bạn chợt nhớ rằng ở công ty bạn có một người rất giỏi về vấn đề này. Trường hợp này hãy “ra tay nghĩa hiệp” xin phép họ là gọi điện cho người kia để hỏi giúp họ các vấn đề khúc mắc.
- Hãy cho đối tác thấy rằng bạn đang là người của họ:
Nhiệm vụ của bạn là vun trồng cho lợi ích của công ty bạn. Tuy thế nhin xa ra thì để có lợi ích cho công ty thì cần phải có khách hàng và đối tác. Với tư cách là phiên dịch- người đứng giữa, cho dù trong thâm tâm bạn vẫn hướng về việc bảo vệ lợi ích cho công ty mình đi nữa thì bề ngòai cũng hãy cố gắng để đối tác cảm thấy rằng “phiên dịch này đang đứng về phe ta” hay đang “bênh vực cho ta”.
Dịch vụ dịch thuật hay phiên dịch rất cần những yếu tố kỹ năng trên, để trở thành người phiên dịch giỏi, bạn cần phải rèn luyện thật nhiều, qua năm tháng sẽ đúc rút cho bản thân những kinh nghiệm tuyệt vời. Trang bị cần thiết để thành công đấy!