Hỏi: Mẹ tôi năm nay 46 tuổi. Cách đây mấy ngày mẹ tôi cảm thấy chóng mặt không thấy gì, kèm theo nhức đầu. Đi khám ở trạm y tế, bác sĩ đo huyết áp mẹ tôi lên đến 154. BS bảo mẹ tôi bị cao huyết áp. Xin hỏi: Tại sao những người lớn tuổi bị cao huyết áp? Huyết áp của người bình thường là bao nhiêu? Còn trẻ muốn tránh bệnh cao huyết áp về già cần phải làm, ăn những gì? Người bị cao huyết áp cần tránh những thức ăn gì? (Nguyễn Thị Bé Ba – Hàn Hải Nguyên, P.16, Q.11, TP.HCM)
Đáp: Cho đến nay mức huyết áp (HA) bình thường vẫn là con số qui ước. Năm 1978 WHO đã qui định mức HA <= 140/90 mmHg thì được coi là bình thường, từ 160/95 mmHg là
tăng huyết áp chính thức cần được điều trị, từ 140/90 - 160/95 mmHg là tăng HA giới hạn cần được theo dõi. Tuy nhiên, năm 2003 WHO có đưa ra khuyến cáo là HA nên <120/80 là lý tưởng, ít có nguy cơ tim mạch nhất (gọi là HA tối ưu).
Người già hay bị caohuyết áp do thành động mạch bị lão hóa, giảm tính đàn hồi, động mạch trở nên cứng hơn, tăng tích lũy mỡ dẫn đến xơ mỡ động mạch, ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác như môi trường sống, chế độ ăn uống, trạng thái thần kinh, các bệnh kết hợp (tiểu đường, gout...).
Người trẻ muốn tránh
tăng huyết áp về già cần:
- Năng tập TDTT, tăng hoạt động cơ bắp làm chậm tiến trình lão hóa.
- Tránh bia rượu, thuốc lá, cà phê.
- Sinh hoạt điều độ, ngủ hợp lý.
- Môi trường sống lành mạnh, ít tiếng ồn, tránh stress căng thẳng thần kinh.
- Tránh trạng thái dư thừa cân.
Chế độ ăn đối với người bệnh tăng huyết áp:
- Quan trọng hàng đầu trong chế độ ăn là phải giảm muối, không ăn thịt hộp, cá hộp, cá kho mặn, lạp xưởng, thậm chí cả bánh mì, không nên dùng thêm nước mắm hoặc nước chấm khác có muối. Hạn chế dùng những thức ăn khác có nhiều Natri (bột ngọt), giảm mỡ động vật thay bằng dầu thực vật.
- Không nên uống rượu bia, cà phê, thuốc lá.
- Có chế độ tập luyên hợp lý, giảm calo trong chế độ ăn ở những người béo mập.
- Nên dùng các loại sinh tố, các loại vitamin C, B, E.
- Tránh stress căng thẳng thần kinh; sống trong môi trường yên tĩnh.