Tổ chức bộ máy kế toán có những mô hình nào?
Mô hình tổ chức bộ máy kế toán ở doanh nghiệp được định hướng theo 3 dạng: Tổ chức kế toán tập trung, tổ chức kế toán phân tán, tổ chức kế toán vừa tập trung vừa phân phân tán.
- Tổ chức kế toán phân tán là mô hình tổ chức có đặc điểm công việc kế toán được phân công cho các đơn vị trực thuộc thực hiện toàn bộ những nội dung phát sinh tại đơn vị mình (gọi chung là các đơn vị trực thuộc hạch toán độc lập - Sơ đồ 1.9). Phòng kế toán có nhiệm vụ kết hợp các báo cáo kế toán do các đơn vị trực thuộc gửi lên để tập hợp và lập ra các báo cáo tổng hợp cho toàn doanh nghiệp theo quy định.
Mô hình tổ chức kế toán phân tán có ưa điểm là đáp ứng được yêu cầu về thông tin phục vụ cho quản lý nội bộ ở các đơn vị trực thuộc. Tuy nhiên có nhược điểm là bộ máy kế toán sẽ trở nên cồng kềnh, tốn kém và chồng chéo trong công việc chuyên môn. Mô hình này áp dụng phù hợp cho các doanh nghiệp có quy mô lớn mà đặc điểm tổ chức và quản lý trải trên một địa bàn rộng, phân tán trên nhiều địa phương, vùng, lãnh thổ và hoạt động kinh doanh mang tính chất đa ngành, đa lĩnh vực.
- Tổ chức kế toán tập trung là mô hình tổ chức có đặc điểm là toàn bộ công việc xử lý thông tin trong doanh nghiệp được thực hiện tập trung ở phòng kế toán, còn ở các đơn vị trực thuộc chỉ thực hiện việc thu nhập, phân loại và chuyển chứng từ cùng các báo cáo nghiệp vụ về phòng kế toán xử lý và tổng hợp thông tin, thông qua
công ty dịch vụ kế toán (gọi chung là các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc - Sơ đồ 1.8).
Mô hình tổ chức kế toán tập trung có ưu điểm là công việc tổ chức bộ máy gọn nhẹ, tiết kiệm, việc xử lý và cung cấp thông tin nhanh chóng, kịp thời. Tuy nhiên những ưu điểm này chỉ có thể phát huy được trong điều kiện doanh nghiệp có tổ chức sản xuất và quản lý mang tính tập trung, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho việc xử lý thông tin được trang bị hiện đại, đầy đủ đồng bộ.
- Tổ chức kế toán vừa tập trung vừa phân tán là mô hình tổ chức có đặc điểm công việc kế toán được phân công cho các đơn vị trực thuộc thực hiện một phần hoặc toàn bộ những nội dung phát sinh tại đơn vị mình (Sơ đồ 1.10). Nghĩa là trong doanh nghiệp, có các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc và có các đơn vị trực thuộc hạch toán độc lập; Phòng kế toán tập hợp thông tin từ các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc để lập ra một báo cáo sau đó kết hợp với các báo cáo từ các đơn vị trực thuộc Hạch toán độc lập để lập ra báo cáo tổng hợp chung cho toàn doanh nghiệp theo quy định, thông qua
dich vu ke toan thue .