“Bống bống bang bang, bống ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta, chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người”… Những câu thơ trên chắc hẳn rất quen thuộc trong tuổi thơ của trẻ em nước ta.
Truyện cổ tích Tấm Cám là một trong những
truyện cổ tích Việt Nam hay và nổi tiếng nhất trong kho tàng văn học dân gian.
Truyện kể về Tấm và Cám là hai chị em cùng chung sống với nhau. Tấm là con vợ cả, Cám là con vợ hai. Từ khi cha mất, Tấm luôn chịu sự ghẻ lạnh của dì ghẻ, suốt ngày làm lụng vất vả,
còn Cám chỉ lo ăn chơi không động đến việc gì cả. Không những bắt Tấm làm mọi việc, dì ghẻ còn thường xuyên mắng nhiếc, đánh đập Tấm. Hằng ngày, Tấm phải làm đủ thứ việc từ chăn trâu, cắt cỏ , gánh nước đến tối về lại xay lúa xay gạo.
Một hôm, dì ghẻ gọi hai chị em Tấm Cám vào nói:
Hôm nay, hai chị em ra đồng bắt tép, ai bắt được dầy giỏ trước sẽ được thưởng yếm đào
Nói rồi, dì ghẻ đưa cho Tấm và Cám mỗi người một chiếc giỏ. Hai chị em nghe lời, cầm giỏi ra đồng bắt tép. Ra đến sông, Tấm lội xuống, cần mẫn bắt tép, chẳng mấy chốc được đầy giỏ. Trong khi đó, Cám ở trên bờ mãi mê chơi đùa, bắt bướm hái hoa. Đến xế chiều, khi chuẩn bị về Cám thấy Tấm được giỏ đầy tôm tép mà mình không có gì bèn nói:
Chị Tấm ơi chị Tấm, đầu chị bị lấm chị ngụp cho sâu kẻo về mẹ mắng.
Nghe Cám nói vậy, Tấm tưởng thật sợ dì về lại mắng nhiếc, nàng bèn lội xuống ao sâu tắm gội cho thật sạch. Lúc đó, trên bờ, Cám chút hết giỏ của Tấm vào của mình và chạy thẳng về nhà. Tắm gội xong, Tấm lên bờ, thấy chiếc giỏi của mình không còn con tôm con tép nào bèn ôm mặt khóc nức nở. Bỗng Bụt hiện lên hỏi:
Làm sao con khóc
Nghe thấy tiếng hỏi, Tâm ngẩng đầu lên và kể sự tình đầu đuôi cho Bụt nghe. Nghe xong Bụt nói:
Con xem trong giỏ còn gì không?
Tấm nhìn vào giỏ thì thấy chỉ còn một con cá bống, Bụt dặn Tấm mang về thả xuống giếng nuôi. Bụt dặn:
Hằng ngày đáng con ăn ba bát cơm thì giờ ăn hai, để dành bống một bát. Khi nào cho bống ăn con hãy gọi thế này, gọi sai bống sẽ không hiện lên đâu.
“Bống bống bang bang
Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta
Cớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người”
Nghe lời Bụt dặn, Tấm mang bống về thả xuống giếng nuôi. Mỗi khi mang cơm cho bống, Tấm đều nói như lời Bụt dặn và quả nhiên bống nổi lên ăn những hạt cơm Tấm thả xuống. Người và cá ngày càng thân thiết hơn. Sau mỗi bữa cơm đều thấy Tấm đi ra giếng nên dì ghẻ sinh nghi bèn sai Cám đi rình. Cám lấp bên cạnh giếng nên nghe thấy hết, lẩm nhẩm rồi về mách lại với mẹ.
Một hôm, dì ghẻ gọi Tấm vào và nói:
Tấm à, nay làng đang cấm đồng, con đi chăn trâu thì chăn đồng xa, chớ chăn đồng gần làng bắt mất trâu.
Vâng lời dì ghẻ, Tấm đem trâu đi chăn ở thật xa. Ở nhà, hai mẹ con Cám đem cơm ra giếng và cũng gọi bống như Tấm thường gọi. Bống nổi lên, hai mẹ con Cám liền bắt lấy và làm thịt, ăn xong vứt xương vào đống tro bếp. Đi chăn trau về, Tấm đem cơm ra gọi bống nhưng mãi không tháy bống đâu mà chỉ nổi lên một cục máu. Biết bống bị ăn thịt nên Tấm ôm mặt khóc nức nở, lúc này Bụt lại hiện lên và nói:
Xem thêm chi tiết
tại đây